Kanun ve Şeyh - Osmanlı Toplumunda Sufilerin İdare ve Mahkemeyle İmtihanı

Zekeriya Işık

- Tarikat şeyhlerinin işlediği ya da karıştığı suçlar ve aldıkları cezaların mahiyeti nedir?
- Meşâyih (şeyhler) hüküm giydikleri idam, kürek, tomruğa vurmak, hapis, kalebentlik, sürgün, görevden uzaklaştırma, tevbihât (azarlama ve paylama), tenbihât (nasihat) vb. cezaî müeyyidelere hangi suçlar nedeniyle çarptırılmıştır?
- Meşâyihin işlediği suçlarda müritler, muhipler ve ihvan başta olmak üzere toplum ve yöneticiler üzerinde sağladıkları nüfuzun idari ve adli kovuşturma, muhakeme ve ceza infaz süreçleri üzerinde etkisi olmuş mudur?
- Devletin şeyhlerin-sûfîlerin karıştıkları hukuki ve adli sorunların çözümünde izlediği politikalar nelerdir?
-Şeyhler-sûfîler çarptırıldığı cezaî müeyyidelerden hangi kaçış politikalarıyla kurtulmaya çalışmıştır?
-Manevi gücünü velayet inancından, meşâyih silsilesinden ve batıni geleneklerden alan, zahiri potansiyelini toplum, saray, bürokrasi, asker ve esnaf arasında bir çekim merkezine dönüştüğü ölçüde sosyo-politik bir kuvveye dönüştüren meşâyih, sûfîler arasındaki anlaşmazlıklarda ne derece arabulucu, karar verici, problem çözücü bir merci olarak görülmüştür?

Elinizdeki çalışma bu ve buna benzer soruları tartışmak ve cevaplar bulmak amacıyla hazırlanmıştır.

(Tanıtım Bülteninden)