Yoruma Dair Freud ve Felsefe

Paul Ricoeur

Çağımızın en önemli filozoflarından Paul Ricoeur, Freud'un "insan" konusunda getirdiği yeni anlayışı konu alan bu yapıtının psikoloji değil felsefe kitabı olduğunu özellikle vurguluyor. Freud'u "insanda en az insani olanın keşfiyle sınırlandıramayacağımızı; tersine bir kültür yorumu olarak psikanalizin insan görüngüsünün her tür toptan yorumuyla çatışma içinde olduğunu," söyleyen yazar, Freudcu söylemi çeşitli yönleriyle sorguluyor: psikanalizde "yorumlamak" ne anlama geliyor, bu yorum "kendilik" ile ilgili yeni bir anlayışa varabiliyor mu, kültürün Freudcu yorumu diğer tüm yorumları dışlıyor mu? Kendilik, adalet, sevgi, ahlak, bilgi, zaman, dil, inanç gibi alanları tartışmaya açan Yoruma Dair, psikanaliz ve felsefe meraklılarına olduğu kadar "ben neyim" sorusunun peşindeki okurlara da düşünce malzemesi sunuyor.

Yazar Hakkında (1913-2005) Fransız filozof, tarihçi. Husserl ve Gabriel Marcel'in fenomenolojisiyle tanıştı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman hükümeti tarafından ajanlıkla suçlanarak 1940'ta cezaevine konuldu. Savaş yıllarını Poméranie tutuklu kampında geçirdi. Özgürlüğüne kavuştuktan sonra dilbilim ve psikanalizdeki çeşitli yorum kuramlarını fenomenoloji açısından inceleyen Ricoeur, insan isteminin, özgürlüğün ve kötülüğün simgelerini tanımladı. Sorbonne, Louvain, Yale ve Chicago gibi dünyaca ünlü üniversitelerde ders verdi. Öğrenci hareketlerinin en etkili olduğu üniversitelerden biri haline gelen Nanterre'de Ricoeur, ünlü "tarihin çöplükleri" sözünden dolayı radikal solun hedefi haline geldi. 1970'te üniversitedeki görevinden istifa etti. Ricoeur, 2001 yılında Ankara'da "Ahlaksal Özerklik ve Varoluşsal Kırılganlık" başlıklı bir konferans verdi. Evrensel Kültür Akademisi'nin 2002'de barış üzerine düzenlediği forumun katılımcılarındandı.