Karşılaştırmalı Edebiyat Biliminde Geçmişten Günümüze Temel Kavram ve Tartışmalar

Veysel Lidar

Karşılaştırmalı edebiyat, Goethe'nin Weltliteratur kavramından ilham almış ve temelde başka ulus edebiyatlarına yönelik merak unsurunun yönlendirmesiyle ortaya çıkmış bir alandır. 'Karşılaştırma yüzyılı' olarak adlandırılan 19. yy'ın insanlığa bir armağanı olarak da değerlendirilebilecek olan karşılaştırmalı edebiyat, başlangıcından bugüne çeşitli eleştirilerin odağı olmuş, büyük ve önemli krizler yaşamıştır. Disiplin, gelişen teknoloji ve değişen medya araçlarıyla birlikte, 20. yüzyılın son çeyreğinden itibaren de kültürel çalışmalarla ilişkiler açısından değerlendirilmiştir. Karşılaştırmalı edebiyat artık belki de tanımına sığmamakta, 'edebiyat' kavramı ve sınırı, karşılaştırmalı edebiyat başlığı altında gerçekleştirilen çalışmaları açıklamakta yetersiz kalmaktadır.

Bu çalışmada karşılaştırmalı edebiyat kavramının doğuşu ve gelişimi, disiplinin egemen ekolleri ele alınmış, karşılaştırmalı edebiyatın diğer disiplinlerle ve özellikle son dönemde akademik araştırmalarda öne çıkan kültürel çalışmalarla ilişkisi üzerinde durulmuştur. Ayrıca günümüz karşılaştırmalı edebiyat yaklaşımı açısından önemli olan ACLA Raporları'na ve Varyasyon Kuramı ya da diğer adıyla Çin Ekolü'ne yer verilerek çalışmanın güncel tartışmalara ışık tutması amaçlanmıştır.

(Tanıtım Bülteninden)