Tabgaçlar

_{Bozkırdan Çin Tahtına}

Tuğba Gökçe Balcı

Anavatanları Amur Nehri ile Argun Nehri arasındaki bölge olan Tabgaçlar Çin'de bitmek bilmeyen karışıklık döneminde ortaya çıkan dikkat çekici kavimlerden bir tanesidir. Birbiri ardına kurdukları iki ayrı devletle yaşanan bu kaos döneminde ayakta kalmayı başarmışlardır. 315-376 yıllarını kapsayan ilk siyasi teşekkülleri Hun boylarının hâkimiyetine girerek son bulsa da onlar küllerinden doğarak kurdukları 386-534 yılları arasındaki ikinci devletleriyle hem bozkır hem de Çin tarihine damga vurmuşlardır.

Mücadeleyle geçen ömürlerinde Tabgaçlar tüm Kuzey Çin'e hâkim olmayı başarmış ve Doğu Asya'nın en büyük devleti hâline gelmiştir. Onlar bozkır kökenli fatihler olarak Çin'in birleştiricisi ve idarecisi olmuşlardır. Onların dönemlerinde İpek Yolu canlanmış ve UzakDoğu'dan Akdeniz'e ticari ürünler güvenli bir biçimde taşınır hâle gelmiştir.

Tuğba Gökçe Balcı'nın elinizdeki çalışması, Tabgaç tarihini baştan sona ele alıyor. Çinli tarihçilerin kendi tarihlerinin bir parçası olarak gördüğü ancak Çinlileştikleri düşünüldüğü için Türk tarihçileri tarafından uzunca bir dönem öksüz bırakılan Tabgaçların esasında Çin'de bozkır kültürünün bir taşıyıcısı olduğunu tüm detaylarıyla ortaya koyuyor.

Eserin ilk bölümünde Çin tarihinin ilginç dönemlerinden birisi olan On Altı Devlet dönemindeki bozkır kökenli kavimler inceleniyor. İkinci bölümde Tabgaçların bir devlet kurmadan önceki siyasi varlıkları ve sonrasında kurdukları ilk devlet olan Tai Devleti ele alınıyor. Üçüncü bölümde ise Tabgaçların bozkır karakterinden uzaklaşarak giderek Çin tipi bir devlete dönüştükleri Kuzey Wei Hanedanlığı tarihi geniş biçimde yer buluyor.

"Tabgaçlar", bir bozkır kavminin azimli mücadelesi ile nasıl kudretli bir hanedanlığa dönüştüğünü anlatan sürükleyici bir kaynak…