Tek Partili Cumhuriyet

_{Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 2 (1931-1938)}

Mahmut Goloğlu

Mahmut Goloğlu, (1915-1982) Akçaabat'ta doğdu, aynı günlerde babası Sarıkamış'ta şehit düştü. Trabzon'daki öğrenciliği sırasında Halkevi'nin yerel tarih araştırmalarına katıldı. Tarihle ilgisi böylece başladı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirerek Tekel'de müfettiş oldu. Bir süre serbest avukatlık yaptıktan sonra siyasete atıldı. Milletvekili oldu ve TBMM'de başkan vekilliği dahil pek çok görevde bulundu; Meclis Kütüphanesi'nde tarih çalışmalarını sürdürdü. Siyasetten çekildikten sonra, yerel tarih çalışmaları ile Milli Mücadele ve Türkiye Cumhuriyeti Tarih konulu dizi kitaplarını kaleme aldı. 1976'da Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde Devrim Tarihi profesörü olarak ders vermeye başladı. Akademik çalışmalarıyla Boğaziçi Üniversitesi tarafından 1981'de Şeref Ödülü'ne layık görüldü. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi dizisinin ikinci kitabı Tek Partili Cumhuriyet, ilk kitap Devrimler ve Tepkileri'nin bittiği yerden Atatürk'ün ölümüne dek olan dönemi kapsıyor.

Türkiye'ye tek parti yönetiminin damgasını vurduğu 1931-1938 arasında, Cumhuriyet'in ilk yedi yılında yoğunlaşan devrimlerin ivmesiyle kaydedilen gelişmelere odaklanıyor: Ülke içinde, büyük ekonomik buhranın yansımaları sonucunda kurumsallaşan devletçilik ilkesi, tarih ve dil devrimleri, Soyadı Kanunu, kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması, ölçü ve takvim devrimi, Hatay'ın anavatana katılış sürecinin başlaması... Uluslararası arenada Türkiye'nin Milletler Cemiyeti'ne davet edilişi, Avrupa'da Almanya lehine hızla değişen politik dengelere karşı Balkan Paktı'nın Türkiye'nin önderliğinde kuruluşu, Lozan'da tam çözülemeden kalan Boğazlar sorununun Montreux'de nihai çözüme ulaştırılması ve Balkan Paktı'nın doğudaki karşılığı olan Sadabad Paktı... Tek Partili Cumhuriyet, yakın tarihimizin parça parça hatırladığımız olaylarını yeniden bir bütün olarak görmek, bu döneme ait bilgi edinmek ya da bilgi tazelemek isteyenler için.