Balkanlardan Mektup Var

Şükran Tümer

Tarihte 500 yıl boyunca Osmanlı Devleti sınırları içinde olan bu topraklar farklı din, dil, kültür ve geçmişe ait iki topluluğu, yan yana getirmiştir. Coğrafya ve tarihin 500 yıllık ortak bir yaşam sunduğu bu insanların sosyal ve kültürel yapıları bu birliktelikten nasıl etkilenmiştir? Toplumlar için kültürel yapının en temel görsel yansıması ve insanın ayrılmaz parçası olan giysiler bu toprakların zengin ve çok yönlü mirasından günümüze neleri taşımıştır?

İnsan toplumsal bir varlıktır; yalnız yaşayamaz. Bu nedenle toplum içinde yer edinmeye, diğerleri gibi olduğunu göstermeye çalışır. Bu tavrını ait olduğu toplumdakiler gibi giyinerek ortaya koyar. İnsan aynı zamanda bireysel bir varlıktır ve toplumdakilerden bir şekilde sıyrılıp fark edilmek ister. Bu nedenle giysilerinde diğerlerinden farklı olan ayrıntıları da taşır. Giyimle ilgili ayrıntılı bir araştırmanın en doğru metodu, söz konusu coğrafi alandaki tüm giysi örneklerinin tek tek incelenmesidir. Şu an elinizde bulunan bu araştırmada engin bir Tarih ve geniş bir Coğrafya söz konusudur; dolayısı ile araştırma, çoğunlukla yazılı kaynaklar ve Ege Üniversitesi'nde yeni açılmış olan Etnografya Müzesi'ndeki günümüze kadar korunmuş ve bir DPT projesi kapsamında elde edilmiş balkan giysileri çerçevesinde oluşturulmuştur.