Ceza Hukukunda Hukuka Aykırı Deliller ve Sözlüğü - Hakim ve Savcılar İçin

Suat Çalışkan

Ceza yargılamasının en çok tartışılan konularından biri de hukuka aykırı deliller sorunudur. Bir ceza yargılamasında en çok dikkat edilmesi gereken konuların başında dosya kapsamında hukuka aykırı delil olup olmadığı hususu gelmektedir. Bu nedenle yargılama öznelerinin öncelikle bu konuyu dikkate alması gerekir.
5271 sayılı CMK m. 206/2-a ve 217/2 hükümlerinde, yasa ve hukuka aykırı delillerin hükme esas alınamayacağı ifade edilmektedir. Bu tespit konuyu daha da önemli hale getirmektedir.
Uygulamada hukuka aykırı deliller daha çok koruma tedbirlerinin uygulanması sırasında ortaya çıkmaktadır. Hukuka aykırı deliller iki şekilde ortaya çıkabilir:
Birincisi, delil elde etme yöntemleri uygulanırken yasada belirtilen koşullara riayet edilmemesi sonucu ortaya çıkan hukuka aykırı delillerdir.
İkincisi, genel mevzuatta tanımlanan insan haklarına aykırı şekilde elde edilen deliller nedeniyle ortaya çıkan hukuka aykırı delillerdir.
Bu çalışmada, delil elde etme yöntemleri arasında yer alan koruma tedbirlerinin uygulanması sırasında ortaya çıkan hukuka aykırı deliller üzerinde durulmuştur.
Çalışmanın birinci bölümünde koruma tedbirlerinin uygulanma koşulları ve hukuka aykırı durumların ortaya konulması ölçütleri açıklanmaya çalışılmıştır.
Çalışmanın ikinci bölümünde ise hukuka aykırı delillerin hangi durumlarda ortaya çıkabileceği noktasında uygulamada karşılaşılan örnekler ışığında konu açıklanmaya çalışılmıştır. Özellikle çalışmada yer verilen kavramlar ve kurumlar bağlamında hukuka aykırı deliller sözlüğü oluşturulmaya gayret gösterilmiştir.

(Tanıtım Bülteninden)