Sivas Kongresi

Mahmut Goloğlu

Mahmut Goloğlu, (1915-1982) Akçaabat'ta doğdu, aynı günlerde babası Sarıkamış'ta şehit düştü. Trabzon'daki öğrenciliği sırasında Halkevi'nin yerel tarih araştırmalarına katıldı. Tarihle ilgisi böylece başladı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirerek Tekel'de müfettiş oldu. Bir süre serbest avukatlık yaptıktan sonra aktif siyasete atıldı. Milletvekili oldu ve TBMM'de başkan vekilliği dahil pek çok görevde bulundu; Meclis Kütüphanesi'nde tarih çalışmalarını sürdürdü. Siyasetten çekildikten sonra, yerel tarih çalışmaları ile Milli Mücadele ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi konulu dizi kitaplarını kaleme aldı. 1976'da Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde Devrim Tarihi profesörü olarak ders vermeye başladı. Akademik çalışmalarıyla Boğaziçi Üniversitesi tarafından 1981'de Şeref Ödülü'ne layık görüldü. Mahmut Goloğlu'nun Milli Mücadele Tarihi dizisinin ikinci kitabı Sivas Kongresi, Cumhuriyet'e uzanan yolun bir başka dönüm noktasını inceliyor. Dizinin ilk kitabı Milli Mücadele'nin bölgesel nitelik taşıyan ilk etabını, Erzurum Kongresi'ni ve bu kongrenin yeni oluşumlara nasıl zemin hazırladığını anlatır. Bu kitaptaysa Erzurum Kongresi'nin halka ve hukuk zeminine dayanan meşruluğunun, Sivas Kongresi'yle Misak-ı Milli sınırları çerçevesinde nasıl ulusal bir nitelik kazandığı mercek altına alınıyor. Gerçekten de Sivas Kongresi, bütün yurttaki milli mücadele çabaları ile kuruluşlarının bir elde toplanarak, çalışma kapsamı ve yetki sınırlarını net biçimde tanımlayarak genişletmişti. Erzurum Kongresi'yle başlayan ve TBMM'ye uzanan yolun ikinci etabını konu alan bu kitap, modern tarihçiliğimizin sözlü tarih yönteminden de yararlanan ilk örneklerinden biri: Ekler bölümünde Sivas Kongresi'ne katılmış pek çok kişinin bu kitap için kaleme aldıkları ya da anlattıkları tanıklıkları ile birlikte...