Anayasal Zeminde Doğal Yargıç İlkesi

Şeyda Sarıbay

Adil bir yargılama; bağımsız kılınabilen mahkemelerde, tarafsızlığı sağlanabilen yargıçlar tarafından yürütülen yargılamalara karşılık gelir. Bağımsızlık ve tarafsızlık ise zorlu mücadeleler neticesinde ulaşılan/kavuşulan temel iki değerdir. Bu değerlerin, doğal yargıç ilkesinin gereklilikleri üzerine inşa edildiğini söylemek mümkündür. Mahkemelerin kurulmasında ve yargıçların atanmasında doğal yargıç ilkesinin gerekliliklerinin gözetilmesi, adil bir yargılama faaliyeti için atılan ilk ancak etkisi oldukça büyük bir adımdır. Doğal yargıç ilkesi; yargılamalara ilişkin adalet ve hakkaniyet beklentilerini, mahkemelerin kurulması aşamasına hatta mahkemeleri kuran iradenin güttüğü amacı da irdelemesi sebebiyle mahkeme kurma fikrinin oluştuğu "an" a kadar taşımaktadır.