Saklı Mecmua

_{Ali Ufki'nin Bibliotheqie Nationale de France'taki (Turc 292) Yazması}

Cem Behar

Geleneksel Osmanlı/Türk musikisi tarihinin en önemli yazılı belgelerinden biriyle karşı karşıyayız. Tek nüshası Paris'te Bibliotheque Nationale de France'ta Şark Yazmaları (Manuscrits Orientaux) bölümünde bulunan ve (Turc 292) katalog numarasıyla tasnif edilmiş olan bu adsız elyazması, Leh mühtedisi Wojciech Bobowsky'nin -nam-ı diğer Ali Ufki Bey (1610-1675)- bıraktığı elyazması eserlerinden biridir. (Turc 292) yazması üzerinde bugüne dek hiçbir ciddi akademik çalışma yapılmadığı söylenebilir. Esas itibariyle Ali Ufki Bey'in evrak-ı metrukesini içeren (Turc 292) yazması ne Mecmua-yı Saz u Söz'ün ne de başka bir kitabın taslağı, "müsveddesi"dir: Ali Ufki bu yazmada Osmanlı/Türk musıki geleneğinin başlangıç dönemlerini aydınlatan ve başka hiçbir yerde bulamayacağımız çok önemli bilgiler, gözlemler, eserler, tanıklıklar sunuyor bize. (Turc 292) yazmasındaki belge ve tanıklıkların müzik tarihimiz açısından değeri, ve Ali Ufki'nin bize böylece sunduğu dönem tanıklığı, bu mecmuanın salt repertuar değerinden çok daha önemlidir. (Turc 292) yazmasının yüzyıllar boyunca okunup hak ettiği şekilde değerlendirilememiş olmasına atfen, bu mecmuayı incelemeyi amaçlayan bu kitaba Saklı Mecmua adı pek uygun düşmektedir.