Göksu Çayı Havzası'nın(Sakarya Nehri Havzası) Coğrafi Karakterizasyon Temelli Bütünleşik Havza Yönet

S. Murat Uzun

Doğal ortam koşulları, geçmişten günümüze birçok dinamik etmen ile süreçlerin etkisinde gelişmiş ve şekillenmiştir. Günümüzde de devam eden bu dinamik süreç, insanoğlunun artan talepleri ve ihtiyaçları neticesinde çok fazla kullanılmaktadır. Dünya nüfusunun artmasıyla birlikte daha da hızlı artan talepler ile teknolojik gelişmeler ise insanoğlunun doğadan yoğun şekilde faydalanmasına yol açmaktadır. Bu durum doğal ortam özelliklerinde antropojenik etkenli değişimlere, tarih boyunca en çok ihtiyaç duyulan suyun yoğun-aşırı kullanımına, bitki örtüsünün tahrip olmasına, küresel iklim değişikliğine ve doğal afetlerin etkilerinin artmasına neden olmaktadır. Meydana gelen bütün değişimler farklı bölgelerde, farklı boyutlarda çeşitli sorunlara yol açabilmektedir. Sorunların azaltılması, çözümlenmesi ise bütünleşik ve coğrafi bakış açısı odağında sistematiği oluşturulan, Coğrafi Bilgi Sitemleri (CBS) ve Uzaktan Algılama (UA) teknolojilerinin etkin şekilde kullanıldığı havza tabanlı yönetim ve planlama çalışmalarının bilimsel destekli olarak sürdürülebilirlik kapsamında yürütülmesiyle olabilmektedir. Dünya ve Türkiye ölçeğinde uygulanan havza yönetimi çalışmaları değişen doğal ortam koşulları, doğal dinamik işleyişteki antropojenik baskılar, artan sorunlar, riskler ve geleceğe dair kaygılar neticesinde önemi gittikçe artan bir konuma gelmiştir. Havza yönetiminin en faydalı şekilde planlanması ve uygulanması ise havzanın doğal ortam koşullarının doğru belirlenmesi, beşerî koşullarla etkileşiminin ele alınması, arazi değişimlerinin, sorunların ve risklerin tespit edilmesi, analizler yapılarak geleceğe yönelik modellerin oluşturulmasına bağlıdır. Bu kapsamda Göksu Çayı Havzası'nın (Sakarya Nehri Havzası) coğrafi karakterizasyon temelli bütünleşik havza yönetimi ve planlaması, birçok modeli ve analizi içeren, CBS ve UA teknolojilerinin etkin olarak kullanıldığı, geleceğe dönük sürdürülebilir planlamayı ele alan havza yönetim ve planlama çalışması örneğini sunmaktadır.