Kutbuddin Eş-Şirazi ve Tefsiri

Resul Ertuğrul

Allah'ın, insanlığa gönderdiği ilahi hitapların son halkası, öğüt, kalbi hastalıklara şifa, hidayet, rahmet kitabı ve her dönemde insanlığın hayatına yön veren aktif bir özne olan Kur'an'ın, anlaşılabilir ve yaşanabilir olması büyük önem arz etmektedir. Ulema, her çağda bu konuda büyük gayret sarf etmiş ve bugün elimizde bulunan tefsir külliyatı ortaya çıkmıştır.

İlgili kaynaklarda isminden ve 40 cilt oluşundan başka eserin mahiyeti hakkında bir bilgiye ulaşamadığımız Kutbuddîn Şîrâzî (ö. 710/1311)'nin “Fethu'l-Mennân fî Tefsîri'l-Kur'ân” adlı elyazması halindeki tefsirinin gün yüzüne çıkarılıp tanıtılmasının, Kur'an'ın anlaşılmasına katkı sağlayacağından ve yazıldığı döneme ışık tutacağından dolayı bu eser üzerinde araştırma yapmaya koyulduk. Tefsirini öncelikle halk için, halka öğüt verenlere azık olması için yazan müfessir, o dönemde halkın ihtiyaç duyduğu, günümüzde de dindar halkın ilgisini çeken konulara tefsirinde geniş yer vererek daha ziyade ilmi çevreler için yazılan Kur'an tefsirinin, Kur'an'ı anlamadan dua-ibadet kitabı olarak okuyan halka ulaştırılmasına katkı sağlamıştır.
Tefsirini ele almadan önce birinci bölümde, çağının bilim dallarında uzman olan Allâme Kutbuddîn Şîrâzî'nin yaşadığı dönemin siyasi-sosyal, ilmî-kültürel durumunu, hayatını ve çeşitli alanlardaki eserlerini ele aldık. İkinci bölümde Kur'an ve tefsir anlayışını ele alıp, çeşitli yönlerden tefsirini tanıttık. Üçüncü bölümde ise, tefsirinden örnekler vererek tefsirdeki metodunu ortaya koymaya çalıştık.