Raşid'in Dürbünü

Jamal Mahjoub

Sudan asıllı İngiliz romancı Jamal Mahjoub, çok ses getiren romanı Raşid'in Dürbünü'nde 17. yy başlarında Cezayir'de başlayıp Danimarka'da sona eren bir arayış yolculuğunu anlatıyor: İşlemediği bir suçtan hapsedilen Raşid el-Kenzi, hayatını ve özgürlüğünü geri almak için, Hollanda'da yapılmış esrarengiz bir optik aracı Cezayir Dayısına getirmek zorundadır.Raşid için, bilinmeze, kendi coğrafyasının, İslam dünyasının ötesindeki dünyanın karanlığa bir seferdir bu. Yolculuğu gemisinin Jutland kıyılarında batışıyla sona erdiğinde yıldızlar hakkındaki bütün bilgisine karşın, Raşid orada bir "yabancı"dır. Yüzyıllar sonra orada Raşid'in ve aradığı şeyin izini süren Hasan'da aynı korkuları paylaşacaktır; Önyargı kimseyi esirgemez çünkü, neler öğrenmiş olduğumuza hiç bakmaz; yenmemiz gereken ilkel bir güdüdür.Raşid'in Dürbünü, sadece bir "tarihsel macera romanı" değil; Kültürel kimliklerimizin temelini oluşturan "bilgi"nin belli bir ırk ya da ulusa içkin olduğu önyargısıyla da hesaplaşıyor.