Planlı Yıllar

_{Anılarla DPT'nin Öyküsü}

Günal Kansu

Planlı Yıllar, bir yandan ülkeye cumhurbaşkanları, başbakanlar, bakanlar, milletvekilleri kazandıran Devlet Planlama Teşkilatı'nın öyküsünü anlatırken, bir yandan da Türkiye'nin kalkınma deneyimini uluslararası bir perspektiften değerlendiriyor. İlgi çeken bazı olaylar, öyküler: Planlama'nın kuruluşu, bir avuç idealist gencin Türkiye'nin ilk planını hazırlayışları... Plancıların, İsmet Paşa, Süleyman Demirel, Turgut Özal ve diğer politikacılar arasında geçen, anılarla süslü yaşamları... Plancıların "Takunyalı" dedikleri Turgut Özal'ın 1967'e DPT'nin başına getirilmesinin, Teşkilat'ta nasıl fırtınalar kopmasına yol açtığı, ülkede ahbap çavuş kapitalizminin temellerinin nasıl atıldığı... 1970'ler boyunca Türkiye'yi yönetenlerin dünyadaki değişim rüzgarlarını niçin algılayamadıkları, Avrupa Birliği yolunun nasıl engellendiği, plancıların Erbakan'dan çektikleri... 24 Ocak kararlarıyla ülkenin nihayet dışa açılışının uluslararası yankıları... Plancıların politika sahnesinde dalgalar halinde boy göstermeleri... DPT'nin başbakan olduktan sonra Özal tarafından işlevsiz hale getirilişi... Kırk yıllık planlı kalkınmanın küreselleşme penceresinden bakıldığında görünümü, sevapları, günahları...Günal Kansu ilk plancılardan, Mülkiyeli, Amerika'da master yaptı. 1963'te yurda dönüşünün ardından katıldığı Devlet Planlama Teşkilatı'nda İPD başkanlığı ve Yüksek Planlama Kurulu üyeliği yaptı. İsmet İnönü, Süleyman Demirel hükümetleriyle ve Turgut Özal ile çalıştı. Türkiye'nin kalkınmasıyla ilgili kritik kararların alınmasında aktif rol oynadı. 1968'den sonra uzun yıllar çeşitli Birleşmiş Milletler kuruluşlarında üst düzey görevlerde bulundu. Çoğu "Asya Kaplanları" olarak anılan ülkelerin ekonomik entegrasyon planını hazırlayan uzmanlar grubunun başkanlığını yaptı. 1994 yılında emekli olarak Türkiye'ye dönüşünün ardından getirildiği CHP Araştırma Merkezi başkanlığından, Planlı Yıllar'ın yazımına başlaması üzerine, 2000 yılında ayrıldı.