Parrot İle Olivier Amerika'da

Peter Carey

İki kez Man Booker Ödülü kazanmış edebiyat dahisi Peter Carey, gerçek bir ustalık eseri olan Parrot ile Olivier Amerika'da ileüçüncüyü de hak ettiğini gösteriyor. Edebiyat dünyasının bu dil sihirbazı yarattığı karakterlerle bizi 1830'ların Amerika'sına götürmekle kalmıyor, Parrot'ın kişiliğinde Charles Dickens'ın, Olivier'nin kişiliğinde ise Alexis de Tocqueville'in gözleriyle o günlere dair eşsiz gözlemlerde bulunuyor. Kitap boyunca eski kıta Avrupa'yla yeni dünya Amerika kıyaslanıyor, bir aristokratla bir reformistin gözünden. Bir eleştirmenin benzetmesiyle: “Kristof Columbus Amerika'yı keşfetmiş olabilir ama yeni romanıyla Carey okurlara bu kıtayı yeniden keşfetme zevki veriyor.”

Alexis de Tocqueville'in hayatından esinlenerek yaratılmış roman kahramanı Olivier Fransız Devrimi sonrasında doğma talihsizliğine uğramış genç bir aristokrattır ve artık kendisini Fransa'da politik olarak imkansız bir konumda görmektedir: Kendisi “liberal bir modern erkek” olduğu halde “hâlâ soylu sınıftan”dır ve dolayısıyla suçlu biridir.

Parrot ise gezgin bir matbaacının oğludur; sanatçı olmak istemiş ama bir uşak olmanın ötesine geçememiştir.

Görünürde hapishanelerini incelemek için ama aslında yenibir devrime daha dayanamayacağından Amerika'ya doğru yola koyulan Olivier'nin yanına annesi hem bir casus hem de koruyucu olarak Parrot'ı verir. Bu heyecanlı Yeni Dünya, parası, kadınları, ceza sistemi, demokrasisi, sanatı, kısacası her şeyiyle onları kuşatacak, benzersiz bir ikili olarak bizi hem güldürecek hem de eğlendirecektir.

Peter Carey'in eserlerini okuyan herkes onun ne kadar baştan çıkarıcı, kıtalar ve asırlar arasında maharetle gezinen, bizi keşfettiği ve hayal ettiği dünya her neyse ona inandıran çılgın bir fikir cambazı olduğunu bilir. Belki de bu hikâye anlatma ustasının en cazip ve en heyecanlı eseri olan bu kitabın kahramanları, Parrot ve Olivier bizi 1830'ların kaba, vahşi ve karmaşık Amerika'sına götürüyor. Onun yazıları hep canlı, güçlü ve müzikal olmuştur. Açın kitabı ve Peter Carey'in şarkısını dinleyin.

Paul Auster