Paris Tecrübeleri

_{Ecole de Paris - Çağdaş Türk Sanatı: 1945-1965}

Necmi Sönmez

“Paris'te Galerie Charpentier'de 1954'ten 1963'a kadar her sonbahar düzenlenen École de Paris, Galerie Arnaud'da 1955'de izlenen 17 Peintures de la Génération Nouvelle, Galerie de France'da Dix Ans de Peinture Française 1945-1955 sergileri o yılların sanat ortamında ortak eğilimleri biraraya getiren etkinliklerdi. O döneme yazıları, etkinlikleriyle eşlik eden yazarların (Charles Estienne, Herta Wescher, Julian Alvard, Michel Ragon, Roger van Gindertaël, Pierre Restany) daha sonra yayımladıkları kitaplarda ortaya koydukları gibi École de Paris sadece 1950'li yıllarda öne çıkan lirik, lekesel soyutun ifade edildiği bir kavram olmadı. Dünyanın birçok bölgesinden Paris'e gelerek etkinliklerini burada sürdüren sanatçılar Fransız sanat ortamını zenginleştirerek, çoğulcu etkiler bıraktılar. Bu sayede dil, cinsiyet, aidiyet gibi ayrıştırıcı faktörlerin yerine geçen Parislilik bir üst kimlik olarak değerini korudu.

1945'ten sonra farklı programlarla Paris'e yönelen bazı Türk sanatçılar da bu oluşum içinde yer alarak hem önemli dönemsel sergilere katıldılar hem de açtıkları kişisel sergilerle çalışmalarını uluslararası, eşzamanlı bir diyaloğun konusu içinde savunmayı bildiler.”

1945-1965 yılları arasında Paris'te sanat camiası.. Ve Hale Asaf, Fikret Mualla, Fahrelnissa Zeid, Nejad Melih Devrim, Avni Arbaş , Selim Turan, Mübin Orhon, Albert Bitran, Tiraje Dikmen, Abidin Dino, Semiramis Zorlu, Hakkı Anlı, Erdal Alantar ile arada Paris'e gelip giden İlhan Koman, Şükriye Dikmen, Haşmet Akal, Cihat Burak, Adnan Çoker, Adnan Varınca, Güneş Karabuda, Ali Teoman Germaner'in (Aloş) çalışmaları etrafında döneme ışık tutan bir kitap...