Devrimin Ruhu

P. A. Kropotkin

“En büyük tarihçilerimizin eserleri üzerine çalıştığımızda engin devrimsel ihtilallerin doğuşunu ve gelişimini genellikle “Devrimin Sebebi” başlığı altında buluruz, olayların arifesinde durumun sürükleyici bir resmi. İnsanların sefaleti, genel güvensizlik, hükûmetin can sıkıcı önlemleri, toplumun büyük ahlaksızlıklarını çıplak bırakan iğrenç skandallar, yüzeye çıkmaya çalışan, önceki rejimin destekçilerinin beceriksizlikleri yüzünden püskürtülmüş yeni fikirler. Hiçbir şey bu resmin dışarısında bırakılmaz. Bu resmi inceleyen birinin vardığı kanı devrimin kaçınılmaz olduğu ve isyan dışında başka bir yolun olmadığıdır.”