İmparatorluktan Cumhuriyete Azınlıklar

Önder Kaya

İslam hukukunda azınlık kavramının kökleri Hz. Muhammed zamanınakadar gidebilir. Osmanlı'yla birlikte bilhassa Rumlar, Ermeniler veYahudiler azınlık kavramının içinde değerlendirilmiş, 19. yüzyılda Batı'da esen milliyetçilik rüzgarları çerçevesinde bu kavram daha hassasbir hâl almıştır. Bu durumun etkisiyle Tanzimat Dönemi'nde birtakımdüzenlemeler yapılmış ancak konunun hassasiyeti sonraki yıllarda dadevam etmiştir.Osmanlı tarihinin gerek mekansal gerekse toplumsal konularınahassasiyetle eğilen ve bu alanlarda titiz çalışmalar kaleme alan Önder Kaya,bu kez de azınlıklar üzerine bilgi birikimini aktarıyor. İslamiyet'in ilkyıllarından itibaren, özellikle de İslam Hukuku'na göre gayrimüslimlerindurumlarını ele alarak araştırmasına başlıyor. İlk Türk-İslam devletlerininakabinde Osmanlı İmparatorluğu'ndaki azınlıkların yaşamlarını ve devletiçindeki konumlarını derinlemesine inceleyerek Milli Mücadele döneminekadar uzanıyor. Erzurum ve Sivas kongreleri, Amasya görüşmeleri, Misak-ıMilli ve Lozan Barış Konferansı'nda azınlıkların ve haklarının nasıl değerlendirildiğini anlatarak araştırmasını sonlandırıyor.Osmanlı tarihine ve Azınlıklar konusuna ilgi duyan okurlar, bu çalışmada Önder Kaya'nın kaleminden pek çok ilginç bilgi ve anekdotla karşılaşacak.