Mahmut ve Meryem

Elçin Efendiyef

Mahmut ve Meryem salt bir aşk öyküsü değildir. İktidar hırsının kan gölüne boyadığı bir ülkede yaşayan insanların tredejisinin yetkin, şiirsel bir dille gözler önüne serilmesidir. Olay, Azerbaycan tarihinin en parlak dönemi olan 16. yy.'da Safaviler zamanında geçer.

Gence'de başlayan Azeri delikanlı Mahmut ve Ermeni genç kız Meryem aşkı, toplumu kasıp kavuran çalkantıların içinden süzülüp Erzurum'a doğru yönelir. Kanun kaçakları, eşkiyalar ve acımasız insanları gözlemleyen Mahmut, Çaldıran Savaşı'nın yakıcı etkileriyle de karşılaşınca gerçekliği algılar. Bu destansı anlatıda sevgi ve toplumsal karmaşa içiçe geçmiştir. Yapıttaki kahramanlar her yönleriyle irdelenmiş, içe dönük monologların ustaca anlatımından folklorik öğelerin şiirsel ifadesine kadar, her satır Elçin'e özgü betim ve anlatım dağarcığının usta tümceleriyle kurulmuştur. Fuzuli ve Hatai gibi Azeri halk edebiyatının usta ozanlarıyla beslenmiştir.

Destanda anlatılan coğrafi bölgede, bugün aynı ulusal-toplumsal olaylar yaşanmaktadır ve 20. yy'da Mahmut ve Meryem gibi kimbilir kaç aşık haksız savaşlardan ve sömürüden nasibini almaktadır. Köprülerin altından çok sular akmış, ama çok şey değişmemiş gibi....