Yaşanmamış Sosyalizm

M. İnanç Turan

Yaşanan sosyalizm deneylerini/denemelerini farklı/karşıt açılardan değerlendiren çalışmalara bir arada yer veren "Geçmişten Geleceğe Sosyalizm" dizisi içinde, bu kez Sovyetler deneyimine eleştirel açıdan yaklaşan bir çalışmaya yer veriyoruz. Yazar, "yıkıntı" olarak tarif ettiği SSCB'nin çözülüşünü, solun hakkını vererek değerlendiremediğini düşünüyor ve "yaşananları uzun boylu tartışmadan, gerekli sonuçları çıkarmadan... Sosyalizm umudu yaratmamız mümkün değildir" saptamasından yola çıkarak Sovyet deneyimini çeşitli yönleriyle değerlendiriyor. Sovyetler Birliği'nde sosyalizmin hiçbir zaman kurulamadığını, bir geçiş toplumu olduğunu ve giderek yozlaştığını iddia eden yazar, sosyalizm denemesinin başarısızlığının temelinde, yanlış bir teori üzerine oturmuş politikanın yattığını öne sürüyor, başarısızlığa yol açan teoriyi ve politikayı tüm yönleriyle sorguluyor, Marx, Engels ve Lenin'in teoride öngördükleri ile fiilen yaşananları karşılaştırıyor. Ulusal sınır içinde sosyalizm kurulabilir mi? Sosyalizm sınıflı bir toplum mudur? Sosyalizmde devletin durumu ne olacak? Sosyalizmde demokrasi nasıl bir değişim geçirir? Sosyalizmde para olacak mı? Sosyalizmde sürekli ordu olacak mı?... Kitap boyunca ele alınan temel konuları oluşturuyor.