Doğal Taş Cepheler: Planlama İlkeleri - Projeler ve Yapılar

Konstantin Krüger

Doğal taş sektörüne 25 yıldır hizmet sunan STONELINE Yapı Ürünleri tarafından kurulan STONELINE Yayınları'nın ilk kitabı Doğal Taş Cepheler / Planlama İlkeleri – Projeler ve Yapılar yayımlandı.

Mimar-Editör Konstantin Krüger tarafından kaleme alınan kitap; Philipp Meuser (Prof., Mimar), Hermann Graser (Alman Doğal Taş Birliği Başkanı) ve Tobias Nöfer'in (Mimar) metinleri ile zenginleşiyor.

Kitapta, teori ve pratiğe yönelik bilgilendirici metinlerin yanı sıra uluslararası alanda faaliyet gösteren mimarlık ofislerinin seçilmiş projeleri Konstantin Krüger tarafından tek tek irdelenerek detay çizimleri, fotoğraflar ve tasarım ilkelerini açıklayan metinler eşliğinde sunuluyor. Aralarında İstanbul, İzmir ve Muğla'nın da yer aldığı 15 farklı dünya şehrinden seçilmiş 23 proje içinde Türkiye'den beş mimarlık ofisinin (EAA-Emre Arolat Mimarlık, Atelier Han Tümertekin, Erginoğlu&Çalışlar, Teğet Mimarlık, DDA-Dilekci Mimarlık) projeleri de yer alıyor.
Doğal Taş Cepheler, hem doğal taşın malzeme olarak uygulama çeşitliliğini göstermeyi hem de doğru yerde ve doğru biçimde kullanımına rehberlik etmek üzere bir tartışma zemini oluşturmayı amaçlıyor. Aynı zamanda yatırımcı (işveren), mimar ve taş tedarikçisi firma arasındaki, özellikle planlamanın ilk aşamalarında büyük önem taşıyan işbirliğinin önemine dikkat çekerek bu sürecin kolaylaştırılması da hedefleniyor.

Kitap; doğal taşla cephe tasarımı konusunda güncel tasarım eğilimleri ve teknolojileri, mimarlık tarihinden referansları ve temel bilgileri, tasarım yöntemlerini, inşa edilmiş yapıların ve cephelerinin kapsamlı ve özgün bir bakış açısıyla incelenmesini, doğal taşın bloktan yapıya serüvenini ve başlıca taş türlerini kapsayan beş ana bölümden oluşuyor:
Konuya Giriş ve Yeni Eğilimler: Hermann Graser, bu bölümde okuyucuyu, yapı malzemesi olarak doğal taşın halen geçerli olan avantajlarından günümüzdeki uygulamalara, geleneksel yapım tekniklerinden çağdaş imalat yöntemlerine uzanan geniş bir ufuk turuna çıkarıyor. Bu başlık altında başlıca cephe konstrüksiyonu tiplerinin avantajları ve dezavantajları bina yapım yöntemleri ile ilişkilendirilerek tanıtılırken tasarıma bağlı kalmak adına aynı projede farklı konstrüksiyon tiplerinin bir arada kullanımı örneklerle açıklanıyor.
Kuram ve Temel Bilgiler: Philipp Meuser, yapı malzemesi olarak taşın binlerce yıllık geçmişini göz önünde bulundurarak “Çağdaş mimarlığın bu geleneksel malzemeyle olan bağını koparması gerekiyor mu?” sorusuna yanıt arıyor ve böyle olmasının gerekmediği sonucuna varıyor.
Doğal Taşla Tasarım: Tobias Nöfer; konunun devamı olarak silme, lisene ve pilastr, kolon ve sütun, bezeme ve yüzey, köşe ve derz gibi subasman ile çatı saçağı arasında yer alan detayları hem klasik biçim dili hem de biçimlendirmedeki plastisite açısından yakından inceliyor.
Yapılar ve Cepheler: Bu bölümde son 20 yılda inşa edilmiş projelerin yanı sıra ek yapılara, yenilemelere, onarımlara ve rekonstrüksiyonlara da yer veriliyor. İki katlı beşik çatılı evden çok katlı konutlara dek genişleyen proje yelpazesi, betonarme çerçeveli yapı sistemiyle inşa edilen konut, ofis, otel, okul ve müze gibi farklı tipolojileri içermekte. Seçilen projelerde cephe ön duvarı, havalandırmalı taş kaplamalı cephe veya kendini taşıyan masif elemanlar gibi farklı cephe tipleri örnekleniyor. Metinler, fotoğraflar ve fotoğraf altı yazılarıyla her bir proje neredeyse şehir planlama ölçeğinden derz detayına kadar ana hatlarıyla tanıtılırken tasarım ile malzeme arasındaki ilişki de irdeleniyor. Projeler tasarım yaklaşımları açısından rölyef etki, masiflik vurgusu, uzaktan bakışta ölçek ve konumlandırma açısından etkileyici konuma sahip olanlar, çevreyle kurdukları özgün ilişkileri, ışık ve gölge etkisini kullanımlarıyla öne çıkan projeler olarak tasnif edilerek inceleniyor.
Doğal Taşın Çıkarılması ve İşlenmesi ve Türleri: Son bölümde ise Graser ve Krüger ocaktan kaplamaya doğal taşın geçirdiği süreçleri ve başlıca taş türlerini örnekleriyle açıklıyor. Kitap, sonunda yer alan örnek uygulama planları ile sonlanıyor.

1.000'e yakın fotoğraf ve teknik detay çiziminin eşlik ettiği metinleriyle mimar olmayan okuyucuların dahi kolayca anlayabileceği bir dille kaleme alınan kitap, doğal taşın cephede kullanımına odaklanmış olsa da doğal