Albion

_{İngiliz Dilinin Dolamaçlı Yolları}

Kemal Taşkıran

İngilizce, karmaşık yapılı bir dildir. Bu karmaşık yapı, her sözcüğün art alanında gizli alt anlam renkleri barındırır.

Örneğin her ikisi de sürekli anlamına gelen continuous ve continual sözcükleri arasındaki fark nedir? I am going to school ile I am going to the school cümleleri arasındaki önemli fark nedir? Etkili, etkin anlamına gelen effective ile effecient aslında aynı anlama mı geliyor? Türkçede hata sözcüğüyle karşıladığımız mistake ve error arasında ne fark var? Disaster (felaket. afet) sözcüğünün yıldızlarla ne ilgisi var? Britanya'da ameliyat salonuna neden operating theatre denir? Britanya İngilizcesinde programme ile program sözcükleri arasındaki fark nedir? In future ve in the future hangi bağlamda gelecek zamanı belirtir? Arts kavramı, hangi bağlamda sosyal bilimler anlamına gelir? Göçmek anlamına gelen immigrate, migrate, emigrate eylemleri arasında ne fark var? Türkçeye yoğun olarak çevirdiğimiz intensive ve intense, hangi bağlamlarda yoğunluğu belirtir? Hediye anlamına gelen gift ve present sözcükleri arasındaki fark nedir? Bu kitabımızda İngilizcenin karmaşık doğasından kaynaklanan bu tür sorulara yanıt vermeye çalışıyoruz.

Çalışmamızı Britanya adalarına verilen en eski ad olan Albion olarak adlandırdık; Türkçe ve İngilizce başlıklarda ayrıca Anadolu kökenli iki sözcük kullandık: Bunlardan dolamaç, Anadolu ağızlarında viraj, dönemeç anlamına gelen bir sözcük. İngilizce adda kullandığımız meander sözcüğü de Menderes ırmağının Yunanca adından (Μαίανδρος / Mayandros) türetilmiş, 1570'li yıllarda confusion (kafa karışıklığı) anlamında İngilizceye girmiş, daha sonra dolambaç, büklüm, dolana dolana gitmek anlamlarını kazanmış bir sözcük.