Ne Ülen Bu?!

_{Türkçenin Güzellikleri Üzerine}

Kemal Kırar

Zahireci Refi', Nazilli pazarında sakin sakin adımlarken gözü bir tezgaha takılır; üzeri halı kaplı bir yumurtaya benzeyen ve daha evvel görmediği kendine göre bu garip şey'i merak eder ve sorar:

-Ne ülen bu?

-Kivi beyim...

-Kaçaymış ülen bu?

-Otuz lira beyim...

-Ne ülen bu!

Türkçenin ne denli teshirli bir dil olduğunu anlatmak için, bu kısacık anekdot yeter de artar bile!...

Dikkat isterim, Refi' Amcanın iki cümlesi de soru edatıyla kurulu olmasına rağmen gördüğünüz gibi noktalamaları farklıdır. İlkinde, pazarcıya cevap aradığı bir soru yöneltmiş(ve cevabını almış),ikincisinde ise şaşkınca bir nidada bulunmuştur.

Cevap beklemeyen (cevabı bilinen de diyebiliriz), sadece anlatımı zenginleştirmek/süslemek için sorulan sorulara “retorik soru” dendiğini biliyoruz… Bu nükteli anekdot, “retorik soru”ya şahane bir örnek teşkil etmektedir. Manayı tesadüfe bırakmayan bu muhteşem dili özellikle konuşanlar için, “Dil portesinde yirmi dokuz notayla adeta dans ediyorlar” desem, inanın bana hiç de abartmış olmam!...

Bizim bildiğimizi Refi' Amca bilmeyecek değil ya!

Hoş kalın!...