Hayal Gücünün Zevkleri

Joseph Addison

Metaller, mineraller, bitkiler ve meteorların incelenmesinde aklımız için olduğu gibi düşlem için de oldukça merak uyandıran bir şey vardır fakat tüm dünyayı ve civarındaki gezegenleri bir çırpıda gözden geçirdiğimizde çok sayıda dünyayı birbiri üstünde asılı hâlde görmek ve şaşırtıcı bir azamet ve ihtişamla kendi eksenleri etrafında döndüklerini izlemek bizde keyifli bir hayrete neden olur. Bundan sonra ta Satürn'den duran yıldızlara dek uzanan ve neredeyse sonsuza doğru yol alan geniş̧ eter alanlarını seyredersek hayal gücümüz böylesine muazzam bir manzarayla kapasitesini doldurur ve onu kavramak için sınırlarını zorlar. Yine de daha öteye gidip duran yıldızları çok sayıda engin alevden okyanuslar olarak kabul edersek, her birine farklı bir gezegen dizisinin eşlik ettiğini fark edip eterin dipsiz derinliklerinde teleskoplarımızın en güçlüsüyle bile görünmemek adına daha da dibe batan yeni semalar ve yeni ışıklar keşfetmeye devam edersek güneşler ve dünyaların bu labirentinde kaybolup gider, Doğanın uçsuz bucaksızlığı ve ihtişamıyla suaskına döneriz.

*Genel olarak güzel olan hayal gücüne nasıl zevk verir?
*Yüce, yeni, güzel veya bilinmez olandan neden zevk aldığımızın zorunlu sebebi.
*Hayal gücünü etkileyen mimari hakkında.
*Kelimelerin hayal gücü̈ üzerindeki gücü̈.
*Homeros yüce olanı hayal etmede diğerlerini gölgede bıraktı; Vergilius güzel olanı hayal etmede; Ovidius ise yeni olanı hayal etmede.
*Tarih hayal gücüne nasıl zevk verir?
*Betimlemelerle hareket geçirildiğinde neden dehşet ve keder zihne zevk verir.
*Hayal gücü zevk verdiği gibi acı da verebilir.