İspanyol ve Osmanlı Kaynaklarına Göre Barbaros Hayreddin Paşa

Hüseyin Güngör Şahin

Akdeniz'de Osmanlı ve İspanyol imparatorlukları arasındaki hâkimiyet mücadelesi XVI. yüzyıla damga vurmuştur. Preveze Deniz Zaferi (1538) bu uzun soluklu, kıran kırana geçen mücadelede tarihi bir dönüm noktası olmuş, bu zaferle Akdeniz bir Türk gölü haline gelmiştir. Zaferin mimarı Barbaros Hayreddin Paşa, Osmanlı tarihçiliği yanında İspanyol tarihçiliğinde de baskın bir figürdür. O, deniz savaşlarında elde ettiği başarılarla modern tarihin akışını değiştirmiştir. Çalışmamızın ana eksenini Osmanlı ve İspanyol kaynakları ve arşiv belgeleri ışığında büyük Türk denizcisinin yaşam öyküsü oluşturmaktadır. Bu monografi/biyografi çalışmasının arka planında ise, dönemin Akdeniz dünyasının resmi çizilmekte, Osmanlı-İspanyol ilişkileri, dönemin kültürel hayatı ve deniz savaşları bağlamında üstünlük mücadelesi tarihi gerçekliklerle karşılaştırmalı olarak irdelenmektedir.

Bu çalışma, Türkiye'nin denizcilik alanındaki birikimi ve Akdeniz'deki çıkarlarının tarihsel kökenlerini araştırıp, Hayreddin Paşa'yı merkeze alarak Türk denizciliğinin dünya siyasetinde güç dengelerini nasıl değiştirdiğini ve modern algıdaki Barbaros imgesini ortaya koymaktadır. Çalışmanın nihai amacı ise, Türk ve İspanyol edebiyatı, popüler kültürü, denizcilik tarihi ve askeri tarih çalışmalarına katkıda bulunmaktır.