İslam'ı Demokratikleştirmek

_{Toplumsal Hareketler ve Post-İslamcı Dönüş}

Asef Bayat

Müslüman toplumlarda siyaset nasıl şekilleniyor? Siyasi hareketlerle devrim hareketleri, siyasi partilerle toplumsal hareketler İslam'ın siyasal alandaki temsilini nasıl sağlıyor? Toplumsal hareketlerin ve siyasal partilerin temsil kabiliyetleri, muhalefetteki talepleri ve iktidardaki icraatları nasıl biçimleniyor? Bu siyasal güçlerin tarihsel, siyasal, toplumsal, sınıfsal ve dinsel kökenleri politik manevralarını nasıl etkiliyor? Asef Bayat, Mısır ve İran'a odaklanarak yukarıdaki soruları tartışmaya açıyor. İslam'ı Demokratikleştirmek, “‘Müslüman öfke'nin küresel yürüyüşüne, mütevazı bir cevap”.

“Bu kitap (...) din ve toplumun yapısı, örgütlenmesi ve işlemesiyle ilgili yönelim ve hareketler arasındaki ilişkiyi araştırarak İslam içinde ve İslam adına yapılan çağdaş mücadeleleri inceliyor. Hareket noktası olarak Müslüman toplumlarda demokratik ülkülerin gerçekleştirilmesinin, Müslümanların siyasal yetenekleri ve entelektüel inançlarına kıyasla, İslam'ın ‘özü'yle daha az ilgili olduğunu göstererek, ‘İslam'ın demokrasi ile uyumlu olup olmadığına' dair kötü şöhretli soruyu sorguluyorum. Zira ‘kutsal' emirlere anlam veren bireyler, gruplar ve hareketlerdir; hoşgörülü ya da baskıcı, demokratik ya da otoriter, bir inancın tabiatı esasen inananların nitelikleriyle belirlenir.

İslam'ı Demokratikleştirmek, Müslüman Ortadoğu'ya odaklanarak, farklı hareketlerin, toplumsal ve siyasal değişim yaratabilmek, otoriter bir iktidarı meşrulaştırmak ya da tam tersine demokratik bir yönetim biçimini kucaklayan kapsayıcı bir inanç inşa etmek üzere dine anlam yükleyen hareketlerin mücadelelerini inceliyor.”