İpek Yolu

_{Alternatif Dünya Tarihi}

Peter Frankopan

“Antik Pers Diyarı ve Büyük İskender'den günümüze, 2500 yıllık dörtnala bir yolculuk…”

“Batı merkezli tarih yazımına tam bir panzehir.”

Times Literary Supplement

Doğu ile Batı'nın ilk teması; fikirlerin, kültürlerin ve dinlerin yayılmasına neden olan fetihlerin ve ticaretin hüküm sürdüğü İpek Yolu'nda gerçekleşti. İmparatorlukların yükselişi ve düşüşünden Budizmin yayılmasına, Hristiyanlık ve Müslümanlığın ortaya çıkmasına ve nihayet 20. yüzyılın en kanlı savaşlarına kadar her şey burada gerçekleşti. İpek Yolu, Batı'nın kaderinin nasıl da ayrılmaz bir şekilde daima Doğu'yla bağlantılı olduğunu göstermektedir.

Peter Frankopan, dünyaya ilişkin kavrayışımızı sarsıp bize Doğu'yu hatırlatıyor. Mezopotamya'da ortaya çıkan şehirleri, Pers ve Roma'dan yükselen kadim imparatorlukları yeniden yaratmanın yanı sıra Moğol yağmalamalarının, Kara Ölüm'ün yayılmasının, Osmanlı'nın bölgedeki hükümranlığının, İslam dünyasının saygınlığının ve Batı emperyalizminin kanlı mücadelelerinin fotoğrafını çekiyor.

Siyaseten istikrarsız Orta Doğu'dan ekonomisi büyüyen Çin'e, Balkanlar'dan Güney Asya'ya uzanan bu engin bölge, son yıllarda küresel spot ışıklarına maruz kalmaktadır. Frankopan, bu karmaşık ticaret yollarına inşa edilen şehirlere ve uluslara yönelen tehlikeyi anlamak için, ilk önce bu yolların hayretler uyandıran geçmişini öğrenmemiz gerektiğini bize gösteriyor. İpek Yolu'na ilişkin bir tarih çalışmasından çok daha fazlası olan bu kitap, gerçekten dünyanın realist bir tarihi: Bize belki de en önemli vaadi; nereden gelip nereye gittiğimize dair bildiklerimizi unutturmak.

“Sadece yılların değil on yılların en iyi tarih kitabı… Dünyayı anlamak mı istiyorsunuz… Frankopan'ı okuyun.”

Berliner Zeitung

“Frankopan, ticaret ve kültürün kadim çağlarda dahi birbirine ırak düşmüş halkları nasıl bir araya getirdiğini gösteriyor… Yarattığı muazzam tuvalde bu olağandışı bağlantıları yansıtırken, Tanrı vergisi yeteneğini gözler önüne seriyor… Dünyaya dair savlarınızı sorgulamanıza neden olacak nadide bir eser.”

Wall Street Journal

“Anıtsal... dâhice... şaşırtıcı. Frankopan; ipeğin, kölelerin, fikirlerin, dinlerin ve hastalıkların taşındığı ve bugün dünyanın kaderini belirleyebilecek olan yollardaki seyahattenefes kesici bir yoldaş.”

Vanity Fair

“Şahane… ilmek ilmek işlenmiş bir tarih… Bu heyecan verici ve derin kitap, okuru tahrik edecek anlatıma ve aklı tatmin edecek irfana sahip… Epik… büyüleyici ve vazgeçilmez.”

The Daily Telegraph

“Göz alıcı, kışkırtıcı ve fevkalade ilginç… Muhtemelen sınıfındaki tek bilge tarihçi… Dünya tarihini yeniden şekillendirmeye çalışıyor.”

The Free Press Journal

“Haritalarımıza ve zihinlerimize yeniden yön vermek için muhteşem bir kitap… Orta Asya'ya dair sahip olduğumuz mirasın en iyi anlatımı.”

Prospect

“Zor evet... Bu kadar iddialı, bu kadar detaylı ve bu kadar büyüleyici bir kitap yazmak zor.”

The Times

“Dünya tarihine ilişkin yeni bir okuma yapmanın zamanı geldi. Bu eser, vurguyu Doğu Avrupa'dan Hindistan ve Çin'e kaydırarak kesin olarak Doğu'ya yerleştiriyor. İpek Yolu'na yapılacak bir yolculuk, dünyanın kadim dinlerinin doğumundan çağdaş uluslararası politikaya yapılacak bir yolculuk demektir.”

The Daily Telegraph

“Nefes kesici ve bağımlılık yapıcı.”

2015 Yılın Tarih Kitabı, The Daily Telegraph

“Cüretkâr ve geniş kapsamlı bir kitap.”

Independent

“Mutlaka okunmalı.”

Moneyweek

“Haritalarımıza ve zihinlerimize yeniden yön vermek için muhteşem bir kitap.”

Prospect

“Tarihsel yazıma dair büyüleyici bir parça.”

South China Morning Post

“Haşmetli... harikulade... Sıra dışı bir bilgi birikimi ve canlı bir tarz ile bizi büyüleyici bir gezintiye çıkarıyor.”

OPEN Magazine

“Heyecan verici anekdotları... kapsamlı bir tuvali var ve 2000 yıldan daha uzun bir tarihi işliyor... Baş döndürücü bir yolculuk.”

Business Standard, Yeni Delhi

“Yılın en aydınlatıcı kitabı... Batı merkezli tarih yazımına tam bir panzehir.”

Yılın Kitapları, Times Literary Supplement

“Çok kararlı bir kapsam... hikâyelerle dopdolu.”

China Daily

“Nasıl yaşayacağımız kadar bir zamanlar nasıl yaşadığımızla da ilgili ikna edici bir siyasi, iktisadi ve toplumsal tarih.”

World Travel Guide

“Muhteşem... macera dolu... enerji ve itinayla yazılmış bir tarih.”

Sunday Times

“Antik Pers Diyarı ve Büyük İskender'den günümüze, 2500 yıllık dörtnala bir yolculuk... Dünya tarihinde neler olmuş görmek için güncel bir kitap seçmek zorunda kalırsanız, aradığınız kitap bu olabilir.”

Asian Review of Books

“Bir dedektiflik öyküsü kadar iyi yazılmış, eğlenceli, rahatsız edici ve heyecan verici.”

Svenska Dagladet

“Temel bir kitap.”

Prosper Magazine

“Nefes kesici ve bağımlılık yaratıcı bir öykü... bildiklerinizi unutun.”

New Zealand Herald

“Nefes kesici… iktidarın bu yeniden Doğu'ya kayış hikâyesi, jeopolitik pusulanızın yönünü değiştiriyor.”

Foreign Policy

“Göz kamaştırıcı… bir başyapıt.”

Kristeligt Dagblad

“Dikkat çekici… ikna edici… İpek Yolu'nun bu çok boyutlu tarihi, modern dünyanın kaynaklarına dair bir kavrayış geliştirmek için merkezî bir yeri hak ediyor. Bu kitap sizi buna ikna edecek.”

Robert Legvold, Foreign Affairs

“Üstün yetenekli bir yazar olmanın yanı sıra harikulade bir tarihçi… Frankopan bir cesur yürek… İpek Yolu… şimdiden klasik oldu ama bana sorarsanız o bir başyapıt.”

Stefan Weidner, Süddeutsche Zeitung

“Abidevi ve cüretkâr. Yüzyıllar süren keyifli ve besleyici bir serüvenin hakkını vermek imkânsızdır… Bu kitap gözlerinizi açacak.”

Thomas Schmid, Die Welt

“Bu, popüler tarihe hayat veren dehlizlerde gezinen bilimsel bir çalışmadır… Frankopan'ın bilgisinin derinliği her okura hitap edebiliyor ve sunduğu detaylar metne canlılık ve özgünlük katıyor… İpek Yolu, şaşırtıcı bağlantılarla dolu destansı kapsamı ve ilham verici tutkusuyla mükemmel ve mahir bir kişisel proje.”

Colin Thubron, The New York Review of Books

“Şaşılacak kaynaklardan yararlanan Frankopan, birçok anlatıyı canlı ve etkileyici bir bilgelikle birleştiriyor… Oldukça zengin bir tarihsel doku, süregelen mücadeleleri yeni bir perspektifle ortaya koyuyor.”

Kirkus Reviews

“Son derece eğlenceli… Yeni Bir Dünya Tarihi olduğunu iddia eden çok kitap yazıldı. Bu başlığı tam anlamıyla hak edenlerden biridir İpek Yolu…”

Gerard de Groot, The Times

“Gözü pek ve hayranlık uyandırıcı… Görülmemiş bir tutku ve araştırmanın yarattığı kapsamlı bir tarih çalışması.”

William Dalrymple, The Guardian

“Nefis bir örgü… en hafif deyimle iddialı bir kitap… Çarpıcı… ağırlık merkezini Doğu'ya kaydıran bir dünya tarihi… Frankopan, berrak ve akılda kalan detaylarla yazıyor.”

The Economist

“Muhteşem… macera dolu… özünde bizim geleneksel tarih anlayışımızı yeniden dengeliyor… Bu, coşku ve kararlılıkla yazılmış gerçek bir tarih.”

Justin Marozzi, The Sunday Times

“Herkesin okuyabileceği dikkat çekici bir kitap olmasının yanı sıra şu güzide övgüyü de hak ediyor: göz kamaştırıcı çeşitlilik, hırs ve başarıya uygun tarihsel bir destan.”

William Dalrymple, The Observer

“Davetkâr, genellikle etkileyici… zarif ve gerçekten bilgece kaleme alınmış bir eser… Frankopan, ele aldığı konuları olağanüstü, eklektik ve alışılmışın dışında bir yelpaze içinde [değerlendiriyor].”

Mark Thomas, The Sydney Morning Herald

“Soluk kesici… Genelgeçer bilgileri ters yüz edecek… İnsanlığın global felaketle flörtünü gözler önüne seren fevkaladenin fevkinde bir tarih çalışması.”

Sinclair McKay, The New Zeland Herald

“Fevkaladenin fevkinde… Peter Frankopan müstesna bir hikâyeci… Frankopan'ın kitabı, geçmiş ve bugünün birliğini anlamak isteyenler için vazgeçilmez.”

Philip Seib, The Dallas Morning News

“Dünya tarihinin yeniden yazılması gerektiği iddiası, jeopolitik paradigmanın kayması nedeniyle bir adım öteye taşınıyor… 21. Yüzyıl'ın Herodot'u…
Sezgi ve ciddi akademik araştırmanın ürünü olan İpek Yolu, sürükleyici bir okuma sağlıyor.”

Irish Left Review

“Frankopan'ın bu alternatif tarihlere ilişkin kapsamlı ve göz alıcı açıklaması, dünyayı algılama biçimimizi değiştirecek… Batı merkezci düşünceyi derinden sarsan ve okunması kolay bir eser.”

Helen Moffett, Sunday Times

“Çok zengin ve anlaşılabilir… Bir zamanlar tanıdık gelmiş olabilecek olaylarla ilgili şaşırtıcı ve parlak bir perspektif.”

The Philadelphia Inquirer

“Tarihsel yazıma dair büyüleyici bir parça… Farklı dillerde yayımlanmış çalışmalardan yararlanılarak geniş bir yelpazeye yayılmış etkileyici dipnotlarla desteklenen anekdotlar ve sezgilerle örülmüş mükemmel bir ağ.”

South China Morning Post

“Haşmetli… büyüleyici… Sıra dışı bir anlatıma ve berrak bir tarza sahip [Frankopan]… enfes kaynak yelpazesiyle bizleri göz kamaştırıcı bir yolculuğa çıkarıyor.”

Srinath Ragavan, OPEN Magazine

“Dünya tarihini yeniden düşünmek ve bu tarihteki merkezî gelişmeleri Avrupa'nın doğusunda bir köşesinde yeniden konumlandırmak… farklı kültürler arasında cesur bağlantılar [kurmaktır]… Şaşırtıcı derecede geniş ve derin bir okumaya dayanan ve her alanda en yeni araştırmalarla dolu İpek Yolu canlı ve detaylı bilgilerle işlenmiş.”

Robert Irwin, Independent

“Özenle düzenlenmiş ama her bir satırı ilgi çekici… bilgilenmek ve aydınlanmak için her şey var ve hiç tahmin etmediğimiz yeni bakış açıları ortaya koyuyor… Merak uyandıran bir ustalık.”

Vikas Datta, Business Standard

“Merak uyandırıcı… iyi araştırılmış ve zarafetle yazılmış.”

The Washington Post

“İkna edici bir temaya ait bir anlatıya dayanan büyüleyici bir dünya tarihi: Büyük Asya'nın uzun mesafe kara yollarının etkisi… Kapsamlı dünya tarihi.”

International Teacher Magazine

“Harikulade bir okuma… Göz kamaştırıcı şekilde güzel… [Frankopan] derin bilimsel beceriyi, gerçek bir edebî kabiliyetle harmanlıyor.”

Dan Jones, London Evening Standard

“Güzel inşa edilmiş, müthiş ve heyecan verici bir okuma ve dünya tarihi üzerine yeni bir bakış açısı.”

Yılın Kitabı

Averil Cameron, History Today

“Frankopan, elindeki malzemeyi ustaca işliyor ve çarpıcı detaylar ortaya koyuyor… Küreselleşmenin yeni bir olgu olmadığını net bir şekilde anlatıyor… Başucu kitabı niteliğinde.”

John Stepek, Money Week

“Frankopan, dünya tarihine yeni bir biçim veriyor; kültürüyle, siyasetiyle, diniyle ve ekonomisiyle dünya tarihi baştan yazılıyor; hem de tutarlı bir anlatımla. Artık Batı Uygarlığı'nın etrafında şekillenen bir dünya tarihi olmayacak…”

Peter Gordon, Asian Review of Books

“Oxfordlu tarihçi büyüleyici bir dünya tarihi sunuyor… Zamanlama harika… büyük bir şevkle [yazılmış]… Frankopan'ın araştırması kusursuz… sayısız olay ve kılcal damar var; her biri bir kitap için uygun, [kitabı] inişli çıkışlı bir yolculuğa hazırlayan konular.”

Rajiv Shirali, Business Standard

“Heyecan verici... emeğinizin karşılığını alacaksınız… İşte… yolları ağlarla döşenmiş çağımız için bir eser… çarpıcı bir uyandırma çağrısı.”

Mathew Price, The National

“Hemen hemen tüm tarihçiler, kendi okumalarını farklı bir bakış açısıyla sunma niyetindedir lakin çok az tarihçi yeni bir dünya tarihi yazmaya kalkışabilir ve muhtemelen daha azı bunu başarır. Peter Frankopan… elinde harita, genç bir havari gibi çıktı yola ve başlamak bitirmekle eş değerdi.”

Lucy Inglis, History Today

“İpek Yolu, ‘bağnaz Avrupa merkezci tarih görüşüne meydan okuyor'… Peter Frankopan mükemmel bir tarihçi.”

Ingela Wiman, Svenska Dagladet

“Çok güçlü ve çok etkili bir politik, ekonomik ve toplumsal tarih; bir zamanlar yaptığımız gibi nasıl yaşayacağımızla ilgili... büyüleyici bir kitap.”

World Travel Guide

“İlginç bilgiler ve etkileyici detaylarla dolu bir eser.”

Observer

“Yazarın Tanrı vergisi anlatım yeteneği Jan Morris'i anımsatırken olguları ve imgeleri işleme biçimi, Gibbon'a çok yaklaşıyor.”

Literary Review

“Gözü pek ve iddialı.”

Tablet

“Zamanlama harika. Kütüphanedeki yeri hazır.”

Country Life

Profesör Peter Frankopan; Oxford Üniversitesi'nde Küresel Tarih kürsüsünde öğretim üyesi, Oxford Üniversitesi Worcester College'de kıdemli araştırmacı ve Oxford Bizans Araştırma Merkezi direktörüdür. Profesör Frankopan, 2017 yılında Leiden Üniversitesi Scaliger Enstitüsü'nde de Misafir Scaliger Profesör olarak görev yapmıştır. Hâlen Harvard ve Princeton üniversiteleri gözetimindeki Dumbarton Oaks Araştırma Merkezi'nde bilim kurulu üyesi olan Frankopan; Cambridge, Harvard, Yale, Princeton, NYU, Notre Dame, King's London ve Institute of Historical Research kurumları dâhil dünyanın çeşitli üniversitelerinde ders vermektedir.

Akdeniz ve Rusya tarihi, Orta Çağ, Pers dönemi ve sonrası Asya ile İslam ve Hıristiyanlık arasındaki ilişki üzerine çalışmakta olan Peter Frankopan, Orta Çağ Yunan Edebiyatı ve retorik konularında da uzmandır. New York Times, Financial Times ve The Guardian gibi uluslararası gazetelere yazılar yazan Peter Frankopan, son yıllarda Çin'in İngilizce yayın yapan en büyük gazetesi China Daily ile Pakistan'ın Good Times gazetelerinde de görüşleriyle yer bulmaktadır.

İpek Yolu; The Daily Telegraph gazetesinde 2015 Yılın Tarih Kitabı'na aday olmuştu. Sunday Times gazetesinin Kurgu Dışı Kitaplar listesinde dokuz ay boyunca arka arkaya bir numara olarak kalmıştı. İpek Yolu; Çin, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İrlanda ve diğer pek çok ülkede de aylarca en çok okunanlar listesinde bir numaradaki yerini korudu. The New Statesman dergisi, Peter Frankopan'ı “Çağın Tarih İkonu” olarak tanımlamıştır.