Hayat Denen Mucizeler Bütünü

Anthony Marra

Hayat asla düz bir çizgide ilerlemez. Onun hayatı da sönmüş bir yıldızın etrafında düzensiz daireler çiziyordu. Tıpkı ışığı hapseden bir ampulün çevresinde dönüp duran bir güve gibi...

Çeçenistan'ın küçük bir köyünde yaşayan sekiz yaşındaki Havva, babasını alıp götüren Rus askerlerinden kaçmayı başarmıştır. Ateşe verilen evini karlar altındaki ormanda saklandığı yerden izlerken komşuları Ahmet tarafından kurtarılır. Fakat bir somun ekmek için her şeyi yapmaya hazır muhbirlerin bulunduğu bu köyde Ahmet'in onu saklayabileceği güvenli bir yer yoktur. Yine de bir zamanlar en yakın arkadaşı olan adamın kızını kurtarması gerektiğine karar verir. Böylece onu güvenli olduğunu düşündüğü tek yere götürür; sadece adını bildiği bir doktorun Sonja Rabina'nın çalıştığı bombalanmış bir hastaneye… Sargı bezi bulmanın cephane bulmaktan daha zor olduğu, dikişlerin diş ipiyle atıldığı ve yalnızca doğum ve travma servisleriyle hizmet veren bir hastane…

Birlikte geçirdikleri o beş tuhaf günde Havva, Doktor Sonja ile Ahmet'in kaderini tek bir yörüngede birleştiren güç, umutları ve tutkuları unutma isteğini alıp götüren rüzgar, zinciri tamamlayıp çemberin kapanmasını sağlayan son halka olur. Çünkü yıllar süren savaştan sonra hayat artık çok basit ve nettir: Biri doğar, diğeri ölür, hayat yeniden başlar.

“Sıra dışı bir hikâye! Yirmi birinci yüzyılın Savaş ve Barış'ı…Marra felaketler karşısında yıldızlara özgü sakinliğini doğrucaTolstoy'dan almış gibi görünüyor.”

- New York Times

“Marra, zarafet ile trajedi tutamlarını üstün bir hayal gücüyle dikkatlice örmüş. Bu kitaptaki her şey umut ve acı verici bir kalp atışıyla yüceliyor.”

- San Francisco Chronicle

“Yıllardır okuduğum en dokunaklı kitap. Çeçenistan'daki küçük bir köyü muhteşembir dille anlatan Amerikalı yazar Marra,savaş kurbanlarına dair zamansızbir trajedi ortaya koymuş.”

- Washingtonian

“Bu kitap, ters yüz olmuş bir dünyanın etrafa dağılan parçalarını bir araya getirerek kaostan doğan güzelliğin acımasız bir formunu yaratıyor. Hem hüzünlü bir mizah anlayışıyla hem de baş döndürücü bir şiirsellikle kaleme alınmış.”

- Chicago Tribune

“Genç yazar son derece etkileyici karakterlerin geniş bir panoramasını sunmuş: cesur kahramanlar, sessizce acı çekenler ve hainlerden ya da direnişçilerden oluşan işkence mağdurları… Çok farklı kaderlerden yola çıkılarak kaleme alınmış olan bu savaş destanı son yılların en iyi çıkış romanı.”

- Deutschlandradio Kultur

“Anthony Marra bizi İkinci Çeçen Savaşı döneminde karlarla kaplı Çeçenistan topraklarına götürüyor. On yıllık bir döneme yayılan bu etkileyici çıkış romanı, sekiz yaşındaki Havva'nın babasının işlemediği bir suç yüzünden Rus askerleri tarafından götürülerek evlerinin ateşe verilmesiyle başlıyor. Kapı komşuları Ahmet, küçük kızı alıp yakınlardaki bir hastaneye saklıyor ve hastanenin yönetiminden sorumlu Doktor Sonja, küçük kızın zaten kötü durumda olan hastane binasında gizlenmesinin gereksiz bir risk olduğunu düşünerek onu kabul etmek istemiyor. Fakat Ahmet ve Sonja, Havva'nın tek bir hayattan daha fazlasını temsil ettiğini anlıyor. Küçük kız, son derece saçma ve adaletsiz bir etnik çatışmanın ortasında korunması gereken insanlığın sembolü… ‘İnsanın anlamaması gereken şeyler vardır,' diyor Ahmet. ‘Bir insanın anlamamasının ahlaki bir görev olduğu şeyler…' Fakat hikayenin sonunda anlıyoruz. Son derece duygusal karakterleri ve insanı içine çeken savaş kurbanı Çeçenistan tasvirleriyle Marra anlamamızı sağlıyor.” Kevin Nguyen “Marra bu sıra dışı çıkış romanında pek çoğumuzun yabancı olduğu insanları ve toprakları yürek sızlatan bir dille anlatarak bütün acılarını hissetmemizi sağlamış. İkinci savaş sırasında küçük bir grup insan, Çeçenistan'ın kırsal kesimlerinde çok zor şartlarda yaşam savaşı vermektedir. Çok yetenekli bir cerrah, bir hastanenin yıkıntıları arasında korkunç işini yapabilmek için duygularını hiçe sayarak durmadan çalışmaktadır. Şimdiden çok fazla şey görmüş olan sekiz yaşında bir kız, babası Rus askerleri tarafından götürüldüğü geceden beri hükümet tarafından aranmaktadır. İşinde iyi olmayan ve sanatçı olmanın hayallerini kuran bir doktor, devlet eliyle öldürülen kırk bir komşusunun portrelerini çizerek viraneye dönen köyündeki evlerin kapı eşiklerine ve ağaçlara asmaktadır. Ve bir zamanlar acımasızca işkence gören yalnız bir adam, şeker hastası babasına insülin bulabilmek için onunla küsmeyi bile göze alarak hükümet adına muhbirlik yapmaktadır… Marra, 1996 ile 2004 yılları arasında mekik dokurken gelecekte yaşanacak olaylara dair detaylar da vererek bu çarpıcı hikayeyi ürkütücü, büyülü bir havaya büründürmüş. Bağlantıları kurmak için can atışımızı ve dayanmak için katettiğimiz mesafeleri zarifçe tasvir ederken bile bütün karakterlerin birbirleriyle yakından bağlantılı olduğunu açıklamakta acele etmemiş.”

- Booklist

“Muhteşem.”

- New York Times

“Gökyüzüne bakıp mucizelere inanmanızı sağlayacak bir ışık… Karşınızda taze ve zarif bir üslupla kaleme alınmış, derin ve bir o kadar da dehşet verici bir hikaye var. Size bir anda inanılmaz derecede yakın ve önemli gelecek uzak diyarlarda yaşayan insanların yürek burkan hikayesi… Yıllardır hiçbir romandan böylesine etkilenmemiştim. Beklentilerinizi fazlasıyla yükseltme riskini de göze alarak, bu kitabı kesinlikle okumanız gerektiğini söylüyorum.”

- Washington Post

“Tutkulu ve entelektüel açıdan huzursuz bir hikaye… Marra bir savaşçı değil, aşık. Tarzı Joseph Heller'ın Madde 22'sine ve Jonathan Safran Foer'in Her Şey Aydınlandı'sına benziyor.”

- New York Times

“Çok güçlü bir hikaye… Ahmet'in Havva'yla birlikte hastanenin kapısından içeri girdiği anlar, duygusallık açısından Michael Ondaatje'nin kaleme aldığı her şeye rakip olabilecek nitelikte. Bu kitabı okumak ve böylesine genç bir yazarın cesaretine hayran olmak için çok fazla sebep var. Gözlerinizi yaşlarla doldurup içten kahkahalar atmanızı sağlayacak türden bir hikâye. Fakat bu kitabı okumak için bir türlü aklımdan çıkaramadığım en iyi neden, hikâyenin bize sıra dışı şartlar altında birinin canını duygusuzca almanın iyiliği nasıl da çarpıttığını hatırlatmasıdır.”

- Boston Globe

“İnanılmaz… Müthiş… Çok uzun zamandır okuduğum en iyi ve en etkileyici kitaplardan biri. Bu kitaptaki hayatlar ne kadar çekilmez gibi görünse de Anthony Marra onları son derece tutkulu ve sıra dışı bir üslupla, özenle tasvir etmiş.”

- Meg Wolitzer

“Marra bir dizi unutulmaz karakterin ilişkilerini, mücadelelerini ve küçük zaferlerini derin bir duygusallık ve şaşırtıcı miktarda mizahla ortaya koymuş. Bu karakterlerin etrafına çok özel ve merak uyandırıcı bir dünya örerek aralarındaki beklenmedik bağlantıları ustaca ortaya çıkarmış. İnsan sevgisiyle ve umutla dolu bu hikâyenin sonu moral verici. Bu kitap bütün büyük ödüllere aday gösterilmeli. Gerçek bir başyapıt.”

- Sarah Jessica Parker, Entertainment Weekly

“Marra on yıllık bir zaman dilimine yayılan zalim bir savaşın kıskaçları arasına sıkışmış erkek ve kadınların hayatlarından bir kesit sunmuş ve bunda da çok başarılı olmuş. Hikâyeyi kaleme alışındaki itici güçler cömert bir kaynaktan besleniyor. Kitabın sonunda nutkunuzun tutulacağından ve en azından bir süre kendinizi çok hassas hissedeceğinizden emin olabilirsiniz.”

- Wall Street Journal

“Mükemmel.”

- New York

“Bu yılki favori kitabım. Pek çok insan güzel bir kitap yazabilir ama çok azı onu oluşturan parçalardan daha değerli bir bütün yaratabilir. Marra bunu çok iyi başarmış. Muhteşem bir kitap.”

- Ann Patchett

“Nefes kesici, muazzam bir eser. Sıkça unutulan bir savaşın yuttuğu göz ardı edilmiş topraklara ithaf edilen muhteşem bir ağıt. Marra, kaderleriyle aşk ve fedakârlık zeminlerini sorgulayan kırılgan ve içten karakterler yaratmış.”

- Adam Johnson

“Marra zaman ve perspektif içinde zarif geçişler yaparken her bir karakterin geleceğini, içinde bulunduğu anı ve geçmişini gözler önüne seren dâhiyane bir dil kullanmış. Marra'nın karakterleri, her şeyin gelip geçici olduğunun ve hayatlarının kırılganlığının farkında. Bu da, hepsi kaçınılmaz olanla hesaplaşırken romanı sarıp sarmalayan bir çözülmeye ve hüzne sebep olmuş.”

- The Rumpus

“Başınızı döndürecek kadar çarpıcı… Marra bizi pek çoğumuzun hakkında çok az şey bildiği bir dünyaya doğru sıra dışı bir yolculuğa çıkarıyor. Hikayesinin katmanlarını ilk romanını kaleme alan çok az yazarın yapabildiği gibi dengeli bir kesinlik ve ince bir zekâyla yavaş yavaş aralıyor. Zarif ve davetkar bir ritmi var. Güzel, yürek parçalayıcı ve hayatın olmazsa olmazı ‘insan malzemesi'yle ağzına kadar dolu. Bu yıl okuduğunuz en iyi kitap olabilir.”

- Shelf Awareness

“Savaş zamanında iç içe geçen ilişkilerin özgün ve dokunaklı hikâyesi… Marra, Çeçenistan'daki iki savaşın yaşandığı yıllarda zaman geçişleri yaparak olayları kendinden emin bir şekilde anlatmış. Her bir karakterin bir zamanlar kesişen zengin birer geçmişi var. Yazarın dili iyimser ve karakterler içinde bulundukları kötü şartlara rağmen insanlık (ve hatta mizah) yönünden son derece derin.”

- Library Journal

“Marra'nın tutkuları Tolstoy'unkilerle benzerlik gösteriyor. Ustalık gerektiren üslubuyla düz yazıya farklı bir hava katarak zekâyla ve psikolojik içgörüyle dolu lirik satırlar kaleme almış. Kitabın sonunda karakterleri seviyor, onlarla birlikte yas tutuyor ve son satırlardaki gibi ‘engin, savurgan bir neşe'yle keyif alıyorsunuz.”

- 2012 Whiting Yazarlar Ödülü Seçme Komitesi

“Çok katmanlı bir çıkış romanı… Marra, işgalin ve savaşın sebep olduğu fiziksel ve duygusal yıkımı zarif detaylarla hikâyeleştirmiş.”

- Publishers Weekly

“Güçlü, gerçekçi ve güzel. Bu kitabın yazarın ilk romanı olduğuna inanmak zor. Anthony Marra takip edilmesi ve değerinin bilinmesi gereken bir yazar.”

- T. C. Boyle

“Çarpıcı ve muazzam bir eser. Sekiz insanın (ve bir ulusun) iki korkunç savaş süresince yaşadıklarının hikayesi… Sadakatin, fedakârlığın ve her şeye göğüs geren sevginin anlatıldığı bu romanı okumayı bitirdiğinizde dönüşüm geçireceksiniz.”

- Maile Meloy

“Anthony Marra'nın bu güzel çıkış romanı, 90'lı yılların sonlarında yaşanan Çeçenistan çatışmalarının kalbine hem nazikçe hem de cesurca ulaşmış. Hikaye, köklerini şok edici zalimlikten, güzelliğiniyse insanın olağanüstü iyiliğiyle gelebilecek kurtuluştan alıyor. Trajikomik olaylar, kader, aile bağları ve inanç, güzel ve çok katmanlı bir yolculuk boyunca okuyucuya ve karakterlere yol gösteriyor.”

- Vincent Lam

“Hayat Denen Mucizeler Bütünü gerçekten olağanüstü. Her Şey Aydınlandı'dan bu yana hiç bu kadar tutkulu ve başarılı bir çıkış romanı okumamıştım. Anthony Marra kariyerine bu noktadan başlıyorsa ne kadar ileri gidebileceğini hayal bile edemiyorum.”

- Ann Patchett

“Büyülü bir saflık ve umutla aydınlanmış bir üslup… Marra müthiş bir yazar.”

- The Times

“Hem yürek sızlatan hem moral veren, büyüleyici, ince detaylarla örülü ve dâhice kaleme alınmış bu roman müthiş bir yeteneğin ürünü. Hafızanıza damgasını vuracak.”

- Choice

“Bu kitapta işkenceye, ihanete, yürek sızılarına ve insan kaçakçılığına olduğu kadar aşka, dostluğa, aileye ve mizaha da yer var. Marra, Çeçenistan'daki savaşların önemini göz ardı etmemiş ama konuya takılıp kalmamış da. Konusuna rağmen iç karartıcı bir kitap değil. Marra sonsöz kısmında Michael Ondaatje'ye teşekkürü borç bildiğini söylemiş. Hayat Denen Mucizeler Bütünü de Ondaatje'nin Anil'in Hayaleti gibi ortadan kaldırılan insanların arkasında bıraktığı boşluğu anlatıyor. Kurgu roman için zor bir konu ama Marra ona sesiyle Ondaatje'nin puslu bir güzelliğe sahip olan havasına benzer bir hava vermiş.”

- Maclean's

“Hayatın en basit hali, bir sayfanın üzerine detaylar ya da işaretler halinde tam olarak aktarılamaz işin özü temelde dil engeliyle karşılaşır çünkü kelimeleri telaffuz edemeyiz. Fakat bu kitap, denemenin daha anlamlı, daha güzel ve daha önemli olduğunu kanıtlıyor.”

- The Globe and Mail

“Bazı iyi romanlar, yazar bir çakmağı ateşlemiş gibi tutuşuverir. Bazılarıysa yavaş yavaş büyür. Yazar, ateşi azar azar besler. Anthony Marra'nın bu ilk romanı ikinci kategoriye giriyor. Yavaşça büyüyen bir ateş… Marra'nın kitabına dair ilginç ve canlandırıcı olan, hikayesine samizdat kitaplardaki gibi bolca sıcaklık ve mizah da katabilmiş olması. Kendisi temelde bir taşlamacı. Bir savaşçı değil, âşık. Keskin ve gerçek üstü mizah anlayışı kendini daha çok diyaloglarda gösteriyor. Eğer roman yazarlığı işi umduğu gibi gitmezse kolayca dünya çapında bir oyun yazarı olabilir. Aileyi kaleme alma konusunda çok iyi. Aslında pek çok şeyi kaleme alma konusunda çok iyi. Hayat Denen Mucizeler Bütünü tutkulu ve entelektüel açıdan huzursuz bir hikaye. Son derece insani ve absürt. Ayrıca Marra, ‘Aptallık, evrenin en baki yasasıydı,' diyerek Joseph Heller tarzı bakış açısına yakınlığını gösteriyor.”

- The New York Times

“Marra'nın Çeçenistan'ı anlattığı bu roman hem çok güzel hem de tüyler ürpertici. Amerikalı genç yazar, son derece karmaşık bir kriz bölgesini tamamen hayal gücünden yola çıkarak neredeyse beş yüz sayfalık bir hikayeye dönüştürmüş.”

- WDR 5

“Marra inanılmaz bir yazar. Üslubundaki muazzam ustalık da çok katmanlı olay örgüsünü oluşturmadaki hassasiyeti kadar dikkat çekici.”

- The Times

“Anthony Marra, bir grup çaresiz insanın hayatta kalmak için verdiği mücadeleyi ışıltılı ve canlı bir dille anlatmış. Son derece gerçekçi ve güzel tasvirlere, portrelere yer vermiş. Savaşın anlamsızlığını gözler önüne sererek hafızalara kazınacak türden bir iş çıkarmış.”

- WDR 3

“Anthony Marra, savaş zamanında hayata dair çarpıcı bir hikaye kaleme almış. Canlı ve etkileyici…”

- Frankfurter Allgemeine Zeitung

“Bu kitap Amerikan edebiyatının önemli bir parçası.”

- Spiegel Online

“Nefes kesici, kendinden emin, esnek, yaratıcı ve bir tablo gibi açık…”

- Süddeutsche Zeitung

“Anthony Marra, Rus yazarların izinden giderek son derece zengin bir tablo çizmiş.”

- Elle

“Şiddete ve güzelliğe dair bir roman… Edebiyat dünyasına tartışmasız büyük bir yetenek girdi.”

- The Globe and Mail

• Athens Edebiyat Ödülü (2014)
• Anisfield-Wolf Kitap Ödülü (2014)
• NBCC John Leonard Ödülü (2014)
• ELLE Okuyucuları Büyük Ödülü (2015)
• Indies Choice Yılın Kitabı Ödülü (2014)
• Carla Furstenberg Cohen Roman Ödülü (2014)
• Barnes & Noble Yeni Büyük Yazarların Keşfi Ödülü
• Commonwealth Club of California Kitap Ödülü (2013)
• Kuzey Kaliforniya Bağımsız Kitapçılar Derneği Ödülü (2014)
• Kuzey Kaliforniya Kitap Eleştirmenleri Ödülü Finalisti (2014)
• PEN/Robert Bingham Yazarlar Birliği Ödülü Finalisti (2014)
• Flaherty-Dunnan İlk Roman Ödülü Finalisti (2013)
• Center for Fiction İlk Roman Ödülü Finalisti (2013)
• The Medici Kitap Kulübü Ödülü Finalisti (2014)
• Dayton Edebiyat Barış Ödülü Finalisti (2014)
• Young Lions Roman Ödülü Finalisti (2014)
• Ulusal Kitap Ödülleri Finalisti (2013)
• Prix Medicis Adaylığı (2014)

Yılın En İyi Kitapları Arasında Gösterenler: Amerikan Kütüphaneciler Derneği, New York Magazine, Chicago Tribune, Kansas City Star, GQ, NPR, Christian Science Monitor, San Francisco Chronicle, Cleveland Plain Dealer, O; The Oprah Magazine, Publisher's Weekly, Kirkus Reviews, Library Journal. New York Times Bestseller, Washington Post Bestseller, Amazon.com Yılın En İyi Kitabı, Indie Next List Birincisi.

Anthony Marra; Whiting, Pushcart ve Hikâye Yazarlığı ödüllerine layık görülmüş ve The Atlantic dergisinin düzenlediği Öğrenciler Arası Yazarlık Yarışması birincisi olmuştur. Çalışmaları The Best American Nonrequired Reading'in 2012 sayısında yer almıştır. Iowa Yazarlık Atölyesi'nde güzel sanatlar yüksek lisansı yapmış olan Marra bir dönem Doğu Avrupa'da yaşamış ve orada da çeşitli çalışmalara imza atmıştır. Şu anda Kaliforniya, Oakland'da yaşamakta olup Stanford Üniversitesi'nde Wallace Stegner Yazarlık Programı'na katılmaktadır.