Bir Dünya Cenneti

_{Kadıköy ve Edebiyatımız}

Haluk Öner

Türk edebiyatında ‘gerçek' kadar ‘hayal', ‘geçmiş' kadar ‘şimdi', ‘imgesel' olduğu kadar ‘narrative', ‘Doğu' kadar ‘Batı' olan İstanbul'un bütün türlerin ana mekânı olduğu yadsınamaz. Kadıköy de İstanbul olduğu kadar Anadolu'dur. İstanbul'a ait olduğu kadar uzaktır buradan. Moda kadar eski, Fikirtepe kadar varoştur; Yeni Sahra kadar köy, Göztepe kadar kenttir; Rıhtım kadar deniz, Koşuyolu kadar topraktır; Yeldeğirmeni gibi yokuşlu, Papazın Çayırı gibi düzayaktır; Çarşısı kadar yerli, Bahariyesi kadar Batılı; Suadiyesi kadar güzel, apartmanları kadar çirkindir. Vapurlarının ruhu vardır, burada yaşar insanlar. Haydarpaşa'yla kavuşturur, ayırır; uzaklaştırıp yakınlaştırır. Semtlerinde yaşayanların oluşturduğu etnik renkler yaşananlara rağmen solmamıştır, burada. ‘Bir dünya cennetidir', Kadıköy…

Kadıköy tarihini, öznel-toplumsal tarihle buluşturan bu kitap, Türk edebiyatında şiirin, romanın, hikâyenin, anıların Kadıköy'e dair söylediklerini içermektedir. Edebiyatın bazen hayal, imge, sembole dönüştürdüğü; bazen de gerçekliğin peşinden koşarken bulup tutunduğu mekânı Kadıköy örneğinde incelemektedir.