Haçlı Seferlerinde Kuşatma

Aydın Usta

Ateşli silahların ortaya çıkışı ile yaşanan devrime kadar Ortaçağ dünyasının en temel mücadele şekli kale savaşları olmuştur. Dönemin en büyük saldırı hareketlerinden biri durumundaki Haçlı Seferlerinin gidişatı da benzer bir şekil takip etmiştir. İki yüzyıla yayılan seferlerin tarihine bakıldığında gerçekleştirilen kuşatma muharebelerinin meydan savaşlarına kahir bir üstünlük sağladığı görülmektedir. Öyle ki, İznik, Antakya ve Kudüs gibi birbirini takip eden üç büyük kuşatma ile başlayan seferler yine 1291'de Akka önlerinde cereyan eden bir diğer kuşatma ile sonlanmıştır. Bunların dışında geçen süre içinde birçok irili ufaklı kuşatma yaşanmıştır. Bütün bunlar kuşatma savaşlarının Haçlı seferleri için belirleyici rolüne işaret etmektedir. Çalışmamız, Haçlı Seferleri döneminde önem ve mahiyetine göre gerçekleştirilen kuşatmaların ele alınıp incelenmesi üzerine kurulmuştur.

Birinci bölümde; Haçlı Seferlerinin evvelinde Avrupa ve Ortadoğu'daki savunma anlayış ve pratiklerinin yanında meydan savaşlarından kale savaşlarına doğru giden süreç ele alınmaktadır. İkinci bölüm ise Ortadoğu'nun jeopolitiğinin incelenmesiyle başlamaktadır. Bunun sonrasında ilk olarak seferler süresince Haçlılar tarafından gerçekleştirilen kuşatmalar, akabinde ise Müslümanların yaptıkları kuşatmalar aktarılmıştır. Üçüncü bölüm ise Haçlı Seferleri dönemindeki kuşatma savaşlarının diplomasi yönünün incelenmesiyle başlayıp kuşatmalara isteyerek ya da istemeyerek müdahil olan ve belki de bu konudaki en mağdur tarafı meydana getiren sivil halkın sosyo-psikolojik durumuna ayrılmıştır. Burada son olarak kuşatma savaşlarının ekonomisi ele alınmıştır.