Gogol Dönemi Rus Edebiyatı

Nikolay Gavriloviç Çernişevski

Ünlü Rus düşünce ve eylem adamı Çernişevski, Gogol Dönemi Rus Edebiyatı'nda yer alan makalelerinde Gogol'ün ortaya çıkışını ve sahiciliğini Rus edebi-yatında bir dönüm noktası olarak nitelemektedir. Çernişevski'ye göre Gogol'ün Rus edebiyatına getirdiği gerçekçi soluk adeta bir devrim niteliğindedir; Gogol'le birlikte Rus edebiyatı, Batı edebiyatlarının etkisinden sıyrılarak gerçek kimliğini kazan-maya başlamıştır. Yazar bu makalelerde ayrıca V. G. Belinski'nin Rus edebiyat eleştirisine yaptığı katkının altını çizmektedir.

“Bizim edebiyatımız... retorik olmaktan çıkarak sahi­ci, doğal olmaya çalışmıştır her zaman. Gözle görülür ve devamlı başarılarla kendini gösteren bu arzu, ede­biyat tarihimizin anlamını ve ruhunu da yaratmakta­dır. Ve biz, hiç tereddüt etmeden, bu arzunun hiçbir Rus yazarında Gogol'de ulaştığı ölçüde başarıya ulaşmadığını söylüyoruz. Bu, sanatın, ancak her türlü idealin dışında, salt gerçekliğe yönelimiyle olabilmiş­tir; Gogol'ün büyük hizmeti budur ve bununla sanat anlayışını bütünüyle değiştirmiştir.”