Tahayyül Gücünü Yeniden Düşünmek Kültür ve Yaratıcılık

Gillian Robinson

Günümüz düşünce dünyasını biçimlendiren modern ve postmodern, bilim ve ütopya, ilerleme ve kıyamet, akıl ve tahayyül gücü gibi, genellikle gerilimili bir tarzda birbirine gönderme yapan kavram ve düşünce kümleri dışlayıcı ve kıyaslanamaz ikilikler midir, yoksa birbirini besleyen diyalektik çiftler mi? Yoksa daha öte bir manaları mı var?
Cevap vermek zordur. Üstelik hepsinin doğum tarihleri, dirençleri, yaygınlık dereceleri de bir değil. Akıl ve tahayyül gücü tartışması Antik Yunan'a (özellikle Aristo'ya) kadar götürebilir, ama düşünce dünyasının temel motiflerindne biri olmak için Aydınlama'yı ve Kant'ı bekleyecektir. "İlerleme" Aydınlanama'nın çocuğudur ama "kıyamet", tarih verilemeyecek kadar eski dinsel kozmolojilere aittir; sonrakiler için model teşkil edebilecek bir "kıyametçi tahayyül" ise Öilat'a, Patmoslu Yuhanna'ya kadar götürülebilir. O tuhaf isminin de işaret ettiği gibi dört-beş yüzyıllık bir ömür biçilebilir. Vesaire.
Bu karmaşada görece tereddütsüz bir şekilde öne sürülebilecek oldu, tüm bu gerilimli çiftlerin Aydınlanam ve romantizm arasındaki tartışmada taze bir soluk bulduğu ve günümüz dünyasını biçimlendirecek bir mecraya kavuştuğudur.
(Arka Kapak'tan)