Kırşehir Özbağ Kirkitli Dokumaları

Filiz Nurhan Ölmez, Sema Etikan, Hande Kılıçarslan, Cenk Şahin

Kırşehir'de el ve ev sanatı olarak halıcılık köklü bir geçmişe sahiptir. Kırşehir yöresi Anadolu Türk halı sanatı tarihinde seccadeleri ile tanınan bir yöredir. Geçmişte Kırşehir halıları Türk düğümü ile kırmızı, mavi, kahverengi, sarı, yeşil ve beyaz renklerde dokunan, atkı, çözgü ve ilme iplikleri yün olan değerli halılardır. Kırşehir'in bir kasabası olan Özbağ'da kirkitli dokumaların ayrıntılı olarak incelenmesi, tarihsel, ekonomik, kültürel ve sosyolojik bir öneme sahiptir. Bu çalışmada, Özbağ kasabasında dokumacılığın meslek olarak yürütüldüğü zamanlardan günümüze kalan kirkitli dokumaların teknolojik, sanatsal ve halkbilimsel yönleri incelenmiştir. Önceden halı dokumacılığının merkezleri olması nedeniyle Erevik (Kışlapınar), Kızılcaköy, Helvacılar ve Örcün mahalleleri ile dokuma olduğu belirlenen diğer mahalleler araştırma kapsamına alınmıştır. Özbağ'da dokunmuş olan tüm kirkitli dokumalar, yörede ve Kırşehir şehir merkezinde taranmıştır. Özbağ kirkitli dokumalarının dokunduğu ve bulunduğu yerler (cami, ev, dükkân vb) belirlenmiş ve tam sayım yapılarak ulaşılabilen tüm dokumalar inceleme altına alınmıştır. Bu çalışmada, kaybolmaya yüz tutmuş geleneksel Özbağ kirkitli dokumalarının teknolojik ve sanatsal özellikleri tespit edilmiştir. Dokumaların teknolojik analizleri ile görsel ve düzlemsel çözümlemeleri yapılmıştır. Dokuma terminolojisi ve yöreye özgü adlandırmalar belirlenmiştir.