Fetvanın Gücü

_{İki Padişahı Tahtından İndiren Şeyhülislam Hasan Hayrullah Efendi}

İbrahim Akkurt

Hasan Hayrullah Efendi, şeyhülislam olmasına rağmen, Osmanlı İmparatorluğu'nun 19. yüzyıl siyasetine yön veren isimlerden biridir. Bu eserde, 1876 Askeri darbesine destek veren Hayrullah Efendi'nin hayatının ilk yılları, ailesi ile ilgili bilgiler, eğitimi ve cemiyet hayatı, saraya intisab süreci, padişah imamlığı, Sultan Abdülaziz'in Bursa, Mısır ve Avrupa Seyahatlerinde yanında bulunması ve kırk iki gün süren birinci şeyhüllislamlık dönemi ile Sultan Abdülaziz, V. Murad ve Sultan II. Abdülhamid gibi üç önemli padişahın saltanat yıllarındaki ikinci şeyhülislamlık dönemleri ele alınmıştır.

İmparatorluğun en kritik yıllarında görev yapmış ve verdiği fetvalarla ülke siyasetinde etkili rol oynamış olan Hayrullah Efendi'nin, Sultan Abdülaziz'in tahttan indirilmesindeki rolü, Sultan Abdülaziz ve Sultan Beşinci Murad hakkında vermiş olduğu hal' fetvaları ve Yıldız Mahkemeleri'nde yargılanıp, Taif'teki hapis yıllarına kadar uzanan süreci merakla okuyacağınız kanaatindeyiz.