Fatih ve Bellini

Ahmed Refik

Gentile Bellini, batı dünyasının korkulu rüyası olan "Grand Turco" lakaplı Fatih Sultan Mehmet'le onun denizlerdeki en büyük rakibi konumundaki Venedik Dukası Giovanni Moçenigo'yu farklı dönemlerde tuvaline taşıma şansı yakalamış müstesna bir ressamdır. Fatih'in, saltanatının son yıllarında portresini yapması için İstanbul'a davet ettiği ressam 15-16 ay kadar Osmanlı başkentinde yaşamıştı. Bu süre içinde Fatih'in değişik portrelerini resmettiği gibi, Topkapı Sarayı'nın duvarlarını da süslemiş, İstanbul'daki eski eserlerin çizimlerini yapmıştı. Osmanlı kaynaklarının bu konu hakkındaki sessizliğine karşılık batı literatüründe Venedikli ressamın ziyaretini konu edinen belge ve kaynak eserler mevcuttur. Elinizdeki çalışma, bu belgelerden yola çıkarak Bellini konusundaki en yetkin araştırmacılardan olan L. Thuasne tarafından hazırlanıp Ahmed Refik tarafından hazırlanıp Ahmed Refik tarafından Osmanlıca'ya tercüme edilen eserin Latin harfleriyle günümüz Türkçe'sine aktarımı yoluyla hazırlanmıştır. Yapmış olduğu Fatih portresi, tabir-i caizse ilk ressam-ı şehriyari yani padişah ressamı olarak anılabilecek olan Bellini'ye gerek Avrupa sanatı gerekse de Osmanlı tarihi içinde özel bir yer kazandırmıştır.