Atatürk ve Adana

Erdem Çanak

Mustafa Kemal Atatürk Adana'ya ilk defa Mondros Mütarekesi hükümleri çerçevesinde Liman Von Sanders'den boşalan ve merkezi Adana olan Yıldırım Orduları Komutanlığı görevini devralmak üzere, müteakiben de 1920 yılı Ağustos ayında gerçekleştirilen Pozantı Kongresine başkanlık etmek üzere gelmiştir. İstiklâl Harbi'nin bütün şiddetiyle devam ettiği bir dönemde gerçekleşen kongreye iştirak ederek bölgeye verdiği önemi de göstermiştir. Adana'nın bu hususiyeti, İstiklâl Harbinin başarıya ulaşması ve cumhuriyetin ilan edilmesinden sonrada devam etmiştir. Bunun en açık göstergesi ise Mustafa Kemal'in yurt gezileri esnasında şehri sık sık ziyaret etmesi olmuştur. Bu bağlamda şehri, cumhuriyet ilan edilmeden önce üç, ilan edildikten sonra da altı defa olmak üzere dokuz sefer ziyaret etmiştir. Kimisi günübirlik, kimisi birkaç süren bu ziyaretlerden üçüncüsü esnasında millî mücadele günlerini anarak sarf ettiği “Bende bu vekayiin ilk teşebbüs hissi bu memlekette, bu güzel Adana'da vücut bulmuştur” sözü ile de Adana'nın millî mücadele içerisinde bilinmeyen bir yönünü ortaya koymuştur. Bunun yanı sıra diğer ziyaretleri de inkılâpların hemen öncesi ve sonrası ile siyasi ve iktisadi açıdan önemli olaylar neticesinde gerçekleşmiş olması bakımından dikkat çekmektedir.