Divan Şiirinde Ahenk Unsurları

Muhsin Macit

Divan şiirinin sesine kim kulak kesilmişse büyülenmiştir. Modern Türk edebiyatının pek çok ismi; Nurullah Ataç, Ahmet Hamdi Tanpınar, Behçet Necatigil, Hilmi Yavuz divan şiirinin etkileyici sesine dikkat çekmişlerdir. Eski şiirin künhüne varmadan da âhengine çarpılanlar az değildir. Çünkü müziğin ritmi anlamın her daim önündedir. Divan şairlerinin mısra estetiğine ve söyleyiş tarzına gösterdikleri itinanın bir sonucudur bu. Söyleyiş mükemmelliğini esas alan divan şairlerinin âhenk unsurlarını bir anlatım tarzı olarak nasıl kullandıkları, şiir dilini hangi enstrümanlarla biçimlendirdikleri, dönemlerini temsil etme kabiliyetine sahip yedi şairin divanları incelenerek tespit edilmiştir. Şeyhî, Ahmed Paşa, Necatî, Bakî, Nef'î, Nedîm ve Şeyh Galip'in şiirlerinde âhengi sağlayan unsurlar, yeri geldiğinde Nesimî ve Fuzulî'nin de tanıklıklarına başvurularak örneklendirilmiştir. Devir üslubunun belirgin bir özelliğini sistematik olarak ortaya koyan bu eser, benzer çalışmalar için de kılavuz niteliğindedir.