Demokratikleşme Sürecinde Ordu

_{Silahlı Kuvvetlerin Demokratik Reformu Üzerine Düşünceler}

Narcis Serra

Juvenal, "Quis custodiet ipsos custodes?", yani "muhafızların muhafızlığını kim yapacak?" diye sorarak sivil hükümetler ve silahlı kuvvetler arasındaki temel meseleye neredeyse 20 yüzyıl önce işaret ediyordu. Ordu ve siviller arasında devam eden gerilim o zamandan günümüze kadar sürüyor: Toplumun, kendisini korumak üzere güç kullanımı hakkını teslim ettiği grup üzerindeki denetimi nasıl sağlanmalı? Sivil-asker ilişkilerinin bu temel sorunu güncelliğini her zaman koruyor. General Franco'nun ölümünün ardından faşizmden kurtulup demokrasi sürecine giren İspanya'da, 1982'den itibaren Savunma Bakanlığı görevini yürüten ve ülkeyle birlikte ordunun da demokratikleşmesine önemli katkıları olan Narcís Serra, Demokratikleşme Sürecinde Ordu'da tecrübelerini paylaşıyor. "İspanya birdir ve bölünmesine izin vermeyeceğiz" diyen, "ulusun değerlerini korumak için" siyasete müdahale hakkını kendinde gören, kendisini "imtiyazlı" bir kesim olarak kabul eden ordunun sivil denetimine ve hükümet politikalarına tâbi bir zihniyet yapısına nasıl taşındığını, ayrıcalıklı pozisyonundan nasıl sıyrıldığını konunun en yetkin isimlerden birisi olarak aktarıyor. Serra'nın ordunun demokratikleştirilmesiyle ilgili görüş ve önerileri, sağlam bir demokrasi arzulayanların, askerin politikanın belirleyeni olmaktan çıkmasını isteyenlerin kayıtsız kalamayacakları bir çalışma.