Çevirinin Estetiği ve Çeviri Serüveni

Yüksel Pazarkaya

Şiir, öykü, roman, tiyatro ve inceleme türündeki eserlerinin yanı sıra Almancadan Türkçeye, Türkçeden Almancaya çevirileriyle de yarım yüzyıldır edebiyat dünyasının yetkin isimleri arasında yer alan Yüksel Pazarkaya, “yazınsal çevirinin temel hedefinin yine yazınsal bir metin olduğuna” dikkat çekiyor ve özellikle şiirsel ileti açısından çevirinin sorunlarına odaklanıyor. Çeviri konusunda düşünenler, çeviri yapanlar, çeviribilim dalında eğitim görenler ve eğitim verenler için, yararlı bir inceleme...

Önünüzde somut, bitmiş bir yapı var. Bir dil yapısı. Çevirmene deniyor ki, Almancanın bütün tarihsel ve kültürel süreciyle yoğrularak, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Rilke'nin elinde biçimlenmiş bu yapıyı, 21. yüzyılın başlarında tarihsel ve kültürel süreciyle Türkçede yeniden kur. Bu ne yalıtık bir söz, deyiş ve imge aktarımı ne de ölçü ve uyak yansıtımı. İstenen, Rilke'nin kurduğu şiir yapısının Türkçede bütünsel olarak yeniden kurulması. (...) Önemli olan ulaştığınız bütünün, gerçekleştirdiğiniz hedefin yola çıktığınız yapının bütünüyle ne kadar benzeştiğidir.