Müverrihin-i Osmaniyye'den Gelibolu Mustafa Ali ve Katib Çelebi

Bursalı Mehmed Tahir

Arapça te'lif kökünden meydana gelen Müellif kelimesi; te'lif eden, kitap yazan, kitap yazarı, eser sahibi manalarına gelmektedir. Müverrih ise; yine Arapça'da îrâh kökünden teşekkül edip, târih yazan, tarih kitapları telif eden, tarihçi anlamlarını içermektedir.

Tarihte müellif ile müverrih arasında sıkı bir ilişki olduğu bilinmektedir. Bu vesileyle tarih ilminden ilk kez bahseden İslâm âlimi, Arap bibliyografları arasında yer alan ve 10. yüzyılda yaşamış bulunan el-fihrist müellifi İbnü'n-Nedim'dir. 16. asrın filozofu İbn Haldun ise; tarihi şerefli bir ilim olarak nitelendirmektedir. 15. yüzyılın önemli âlimlerinden Kâfiyeci Muhyiddin ise, el-Muhtasar fi ilmi't-târih adlı eserinde tarih biliminden söz etmektedir