Bir "Hürriyet" Hikayesi

_{Çok-Partili Dönemde Özgürlükçü Bir Siyaset Girişimi (1955-1958)}

Ertuğrul Günay

“Reis Beyefendi, Rejim hâlâ teminatsızdır; teminatsız olduğu için dediktatörlüğe meyyaldir. Murakabe yoktur, meşveret yoktur. Partimizinprogramı bir yanda, tatbikat başka yandadır. Milli davalara prensiplerdeğil, bir tek adam ve onun meydana getirdiği zümre hâkimdir.Böyle olduğu için de iktidarı tutmak gaye olmuş ve her türlü fesadı,entrikayı gayenin hizmetinde kullanmak siyasi ve milli hayatımızınyek vasıtası haline gelmiştir. Hürriyet bayrağı ile iktidara gelen partiiçinde hürriyet yoktur. Bu hal karşısında idealist partililer şaşkın, millethayal kırıklığı içinde, üniversiteler hareket yeteneğini yitirmiş, matbuatzayıftır. Halas ve ümid sığınağımız olan Meclis grubu ise bu bozgunauğramış ruh haletlerine ışık ve aydınlık verip milli şevki temin yolunubulamamaktadır.”

16 Ekim 1955

Demokrat Parti'den ihraç edilmeden önce partinin kurucularından,eski İçişleri Bakanı Fevzi Lütfi Karaosmanoğlu'nun Adnan Menderes'ehitaben yazdığı mektuptan aktarılan bu satırlar, Türkiye'de demokratikkurumsallaşma ve “tek adam” sorununun sürekliliğini kanıtlarniteliktedir.

Ertuğrul Günay, Bir “Hürriyet” Hikâyesi'nde Hürriyet Partisi etrafındauzun soluklu olamayan bu “hürriyetçi” çıkışın nedenlerini ve sonuçlarınıirdeleyip Türkiye'nin demokrasi yolculuğundaki aksaklıklara ve hâlâçözüm bekleyen temel problemlerine bakarken, aynı zamanda 50'liyıllara panoramik bir bakış sunuyor. Hürriyet meşalesinin nedensüreklilik taşıyamadığına dair titiz bir inceleme yapıyor.