Başkent Gölgesinde İstanbul

Ahmet İsvan

Yıl 1973... Nüfusu 15 yılda dörde katlanmış, gecekondu mahalleleriyle hızla genişleyen, kent içindeki sanayi tesisleriyle boğulan bir şehir...Ve bu durumla mücadeleye elverişsiz yasalar, vesayetçi bir yerel yönetim anlayışı... Ahmet İsvan 1973 yerel seçimlerinde, CHP'ye Ortanın Solu ile yeni bir soluk getiren Bülent Ecevit'in rüzgârının da katkısıyla, böyle bir İstanbul'a belediye başkanı olur. CHP iktidarına rağmen, ne yerel yönetimler için gerekli yapısal reformlar, ne başka kalıcı çözümler hayata geçer. 1975-77'de iktidarda olan Milliyetçi Cephe ise, belediyelerin Ankara'ya mali ve idari bağımlılığını kullanarak, muhalefetin elindeki İstanbul'u adeta cezalandırır. Yine de pek çok çözüm üretilir: Belediye borçları ödenir, mülkleri kamuoyuna açıklanır, haksız işgaller giderilir, ucuz ekmek için Halk Ekmek devreye girer, yapılamayan metro yerine tercihli otobüs yolu hayata geçirilir, İstanbul Avrupa kültür mirası alanı olarak kabul edilir...Ahmet İsvan (1923) İstanbul'da doğdu. Lise öğrenimini gördüğü Robert Kolej, hayatındaki dönüm noktalarını belirledi. Eşi Reha ile burada tanıştı, fen laboravtuvarlarındnan biyolojiyi keşfederek tarım okumaya karar verdi, gelecekteki siyasi kariyeri sınıf arkadaşlarından Bülent Ecevit ile bir süre kesişti. Tarım eğitimini Kaliforniya Üniversitesi'nde meyvecilik dalında yaptı. ülkeye dönünce Ankara Ziraat Fakültesi'nden mezun olan Reha ile 1950'de evlendi. Eşiyle birlikte Yalova'nın Taşköprü köyünde bir çiftlik arazisi satın aldılar ve buraya yerleşerek çiftliklerini işletmeye başladılar. CHP Yalova ilçe örgütünde başladı, parti meclisi üyesiyken % 64 oyla seçilerek 1973-1977 arasında İstanbul belediye başkanlığı görevini yürüttü. 12 Eylül 1980 sonrasında tutuklandı, 27 ay, hapiste tutuldu, altı yıla yakın süren davadan beraat etti, haksız yargılama dolayısıyla tazminat aldı. 2002'de Başkent Gölgesinde İstanbul'u kaleme aldı. 1950'den beri oturduğu Taşköprü'deki bilimsel araştırmalara da konu olan çiftliğin öyküsünü 2009'da yazdığı Köprüler Gelip Geçmeye kitabında anlattı.