Otel İşletmelerinde Paternalist Liderlik Ve Lider Üye Etkileşimi İlişkisi: Örtük Liderlik Ve Güç Mesafesinin Etkisi

Aytaç Toptaş

Otel işletmelerinde paternalist liderlik, lider-üye etkileşimi, örtük liderlik ve güç mesafesi arasındaki ilişkilerini belirlemek amacıyla yapılan bu çalışma, daha önce bu değişkenlerin bir arada incelenmemesi, özgün ve öncü bir çalışma olması nedeniyle önem teşkil etmektedir. Türk turizmi lokomotif sektörlerden biri olarak görülmekte ve ülke ekonomisine büyük katkılar sağlamaktadır. Otel yöneticilerinin, paternalist lider özelliklerini ne ölçüde taşıdıklarının belirlenmesi ve takipçilerin güç mesafesi ve lider-üye etkileşimi ilişkilerinin ortaya koyulması alan yazına önemli katkı sağlayacaktır. Türkiye'de otel işletmeleri genellikle aile ve şahıs işletmeleri olarak faaliyet göstermektedir. Bu işletmelerde paternalist liderlik ile lider-üye etkileşimi ilişkisi ve örtük liderlik ile güç mesafesinin etkilerini ortaya çıkarmak hedefiyle yapılan bu çalışma, İstanbul, Balıkesir ve Çanakkale'de faaliyet gösteren, aile ve şahıslara ait otel işletmelerinde uygulamaya koyulmuştur. Çalışmanın temel amacı, otel işletmelerinde paternalist liderlik, lider-üye etkileşimi ile örtük liderlik ve güç mesafesi arasındaki ilişkileri tespit etmektir. Araştırmada örneklem olarak, İstanbul, Balıkesir ve Çanakkale'de faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı aile ve şahıs işletmelerinin otel çalışanları seçilmiştir. Çalışanların verileri anket aracılığıyla toplanmış olup, bu anketlerden 380 tanesi analizlerde kullanılmıştır. Yapılan çalışmanın sonucunda, paternalist liderliğin lider-üye etkileşimi üzerinde, güç mesafesinin lider-üye etkileşimi üzerinde ve paternalist liderlik ve güç mesafesi etkileşiminin, lider-üye etkileşimi üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif bir etkisinin olduğu görülmüştür. Ayrıca çalışmanın sonucunda, örtük liderlik değişkeniyle ilgili olarak yapılan ilişkisel analizde, örtük liderlik boyutlarını oluşturan-dişilik, adanmışlık, rekabetçilik, zekâ, otoriterlik, karizma ve çekiciliğin-lider-üye etkileşimi (LÜE) üzerinde istatistiksel olarak kısmi bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Benzer şekilde paternalist liderlik ve örtük liderlik boyutları etkileşiminin, lider-üye etkileşimi(LÜE) üzerinde ve paternalist liderlik, güç mesafesi ve örtük liderlik boyutları etkileşiminin, lider-üye etkileşimi(LÜE) üzerinde istatistiksel olarak kısmi etkisinin olduğu tespit edilmiştir.