Karşılıklı Etkileşim Araçları Bağlamında Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi

Ayşe Yaman Kaplan

2017 yılında yapılan anayasa değişikliği ile birlikte Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi uygulanmaya başlanmıştır. Bu çalışma, Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin hükümet sistemleri içindeki konumunu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşabilmek için 'yasama ve yürütme organları arasındaki karşılıklı etkileşim araçları' odak noktası olarak belirlenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde parlamenter sistem, başkanlı parlamenter sistem, yarı-başkanlık sistemi ve başkanlık sistemi olarak tasniflenen hükümet sistemlerinden her biri karşılıklı etkileşim araçları özelinde incelenmiştir. İkinci bölümde 1876 Anayasası'ndan günümüze Türkiye'de kabul edilen anayasalarda benimsenen hükümet sistemleri karşılıklı etkileşim araçları odağa alınarak ayrı ayrı araştırılmıştır. Çalışmanın son bölümünde ise Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi yine karşılıklı etkileşim araçları bağlamında detaylı şekilde ele alınmıştır. Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin uygulanmaya başlanmasının üzerinden sistemin sorunlu / aksayan yanlarının büyük oranda tespit edilebilmesini sağlayacak kadar süre geçtiğinden, sistemde yasama ve yürütme organları arasında karşılıklı etkileşimde bulunmayı gerektiren araçların eleştiriye açık yönleri uygulamadan örneklerle desteklenerek tartışılmıştır.