Anadolu'da Aşiret ve Devlet

_(1839-1876)

Fatma Akın

Osmanlı iktisadi yapısı içerisinde konar-göçer aşiretler, yerleşik ahali ile bir bütünlük teşkil etmekte, önemli bir boşluğu doldurmaktaydılar. Merkezi hükümet, 17. yüzyılın sonlarına kadar aşiretlerin iktisadi faaliyetlerini destekleyen bir politika izlemiştir. 1691'den sonraki dönemde ise devletin içerisinde bulunduğu durumun da etkisi ile aşiretlerin yerleşik hayata geçirilmesi algısı yerleşmeye başlamıştır. Ancak nüfus olarak önemli bir oranı teşkil eden göçer gruplarının yerleştirilmesi 19. yüzyıla gelindiğinde hâlâ tamamlanmış değildir.

1839'da ilân edilen Tanzimat Fermanı ile yeni bir döneme giren Osmanlı İmparatorluğu'nda askerî, idarî ve mâlî pek çok değişim ve dönüşüm yaşanmıştır. Bu noktada konar-göçer aşiretler bir taraftan değişim içerisinde yer alıp dönüşürken diğer taraftan da yerleşik yaşama geçmeye devam etmişlerdir.

Elinizdeki eser, Osmanlı Arşivi kaynaklarına dayanarak Tanzimat Fermanı'nın konar-göçer aşiretlere yansımasını ele almaktadır.