Selçukluların Dini Siyaseti 1040 - 1092

Ahmet Ocak

Türk - İslâm Tarihinin Kavşak Noktası: Selçuklular

Türk ve dünya tarihinin önemli devirlerinden birini hiç şüphesiz Selçuklu tarihi oluşturur. Bu dönem, Türklerin İslâm dünyasının siyasî liderliğini üstlenmesi kadar, İslâm'a yöneltilen pek çok tehlikenin yine Türkler eliyle bertaraf edilmesi açısından da önemlidir. Selçuklular, dâhil oldukları İslâm medeniyetinin değerlerini korumanın yanı sıra, sanattan siyasete pek çok alanda bu medeniyete yeni fikirler ve eserler sunmuşlardır. Selçuklular; sosyal yaşamdan siyasete, tıptan mimarîye dek İslâm medeniyetinin gelişmesine büyük katkılar sağlamışlardır. Bu katkılar, Selçukluların halefi olan Osmanlılarla birlikte zirveye ulaşmıştır.

Selçuklular devri, hem Türk tarihi hem de İslâm tarihi açısından önemli ilmî ve kültürel gelişmelerin yaşandığı bir dönem olmuştur. Bunun en önemli sebebi, Selçukluların bu tip gelişmelere zemin hazırlamaları ve siyasî olarak destek vermeleridir. Selçuklular döneminde şekillenen dinî anlayış Türkler üzerinde derin tesirler bıraktığı gibi, İslâm dünyasında yeni yorumların ve anlayışların meydana gelmesine de vesile olmuştur. Elinizdeki eser, işte tam bu anlamda Selçuklular'ın bahsedilen meselelerle ilgili uygulamalarını ele alan bir çalışma olmasıyla benzerlerinden ayrılır. Bu çalışmada Selçuklular dönemi içinde yaşanan Şiî ve Sünnî hareketlerle birlikte Şiîlik, Bâtinîlik, Karmatîlik ve hilafet konusu, ayrıca Hasan Sabbâh'ın ortaya çıkışı ve devletin tüm bunlar karşısındaki refleksi ele alınıyor, taranan pek çok kaynak değerlendiriliyor.

Selçuklular dönemi, Türk ve İslâm tarihinin âdeta kavşak noktasını meydana getirdiği gibi, Türklerin tarih sahnesinde İslâm medeniyetinin bayraktarı olarak yer aldıkları bir devri de ifade eder. Prof. Dr. Ahmet Ocak'ın hazırladığı Selçukluların Dinî Siyâseti bu kavşak noktasını oluşturan bütün yolları aydınlatmanın yanı sıra kendi tarihî tecrübemizle ortaya çıkan uygulamaları da ortaya koymaktadır.

(Tanıtım Bülteninden)