Açıklama ve Öyküleriyle Türk Atasözleri

Suat Batur

Atasözlerinin kaynakları üzerine Tanzimat yıllarından itibaren çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Ancak dilimizdeki tüm atasözlerinin kaynaklarını saptamak olanaksızdır. Atasözleri ve deyimlerin, dile nereden gelip yerleştiği, hangi kaynaklarda ve alanlarda yer t uttuğu, hangi yüzyıllardan bu yana kullanılmakta olduğu araştırılınca bunların, Nasrettin Hoca ve Bektaşi fıkraları başta olmak üzere kimi masallar, söylenceler, tarihsel olaylar, halk arasında yaşayan olaylar, kültürel etkileşim içinde bulunan ülkelerle ilgili kimi durumlar vb. ile yakın ilişkisi olduğu görülmüştür.

Bu kitapta atasözünün kaynağı olarak verilen öykü ve fıkraların çoğu da aslında atasözünü örnekleyen metinlerdir. Ancak, bunlar, atasözlerinin içselleştirilmesini sağlamaları ve güzel birer anlatı olmaları açılarından önemlidir. Genç kuşakların bunları okumaları ve öğrenmeleri, dillerinin inceliklerini öğrenmeleri açısından yararlıdır.